Соған қарағанда, Дональд Трамп АҚШ пен Еуроодақ арасындағы трансатлантикалық ниеттестікті құрбан етуге дайын болып шықты.
Көп жылдан бері туындап келе жатқан баяғы дау қазір құны миллиард долларлық қаржылық соққыға айналды: Еуроодақ ондаған жыл бойы ЕО-да салықсыз жұмыс жасап келген америкалық корпорацияларға қысым көрсетпекші болса, АҚШ минималды фискалдық тәуелсіздік алуға тырысқаны үшін Еуроодақты жазаламақ. Мойындау керек, Трамп командасының кек алуы нысанына дөп тиді. Яғни, амеркалық ІТ-бизнес салық төлеуі тиіс деген идеяны ұсынған әрі тәуелсіздікке ұмтылған "арсыз" автор анықталып, одан соң, америкалықтар тарапынан жауап ретінде нақты шаралар қабылданды.
Америкалық CNBC қаржы арнасы мынандай хабарлама жасады:
"АҚШ-тың кейбір санаттағы тауарлар үшін жоғары тарифтер орнату мүмкіндігі жайлы мәлімдемесінен кейін осы сегментте жұмыс жасайтын француздық люкс компаниялардың акциялары төмендеді. Қаңтар айының соңынан бастап енгізілуі мүмкін жаңа тарифтерге сәйкес, АҚШ Сыртқы сауда қарым-қатынасы жөніндегі федералдық агенттігі Франциядан жеткізілген импорт тауарлар үшін 100%-ке дейін салық алуы мүмкін. Жаңа тарифтер бойынша импорттың болжамды сомасы 2,4 млрд долларды құрап отыр. Француздық акциялардың құлдырауы Louis Vuitton, Hennessy, Hermes, Christian Dior, Gucci, Yves Saint Laurent және Balenciaga иелік ететін компанияларға қатысты болды".
"Жүз процент деген өте көп", - деді Chanel сән үйінің президенті Бруно Павловский The Wall Street Journal басылымына берген сұхбатында. "Бұл тариф емес. Жүз процент – бұл айыппұл", - деген ол.
Айта кету керек, америкалық шенеуніктер бұл мәселенің шешімі бойынша өз ұсыныстарын жасап жатыр. Олардың пайымдауынша, Еуроодақ аумағында нақты америкалық компанияларға қысым көрсетуге тырысқан Макрон бәріне кінәлі. Бұл айыптау, тіпті, дәстүрлі патриот болып саналатын америкалық БАҚ-тың өзінде күмән тудыратыны анық.
"Құрама Штаттары француздық салықтың құрылымы Facebook, Google және Amazon секілді америкалық ірі интернет-компанияларға бағытталуын әділетсіз деп санайды. Әйтсе де, басқа мемлекеттер өз нарығында долларды миллиардтап тауып жатқан фирмалардан табыс көруді көздеуі күшейіп келеді", - дейді Politico басылымы.
Сондай-ақ, аталған компаниялар дәстүрлі өнеркәсіпте Германия және Қытаймен бәсекелес бола алмайтын Францияның халықаралық аренадағы бәсекелестік басымдылығының символы тәрізді еді. Егер француз президентінің әкімшілігін қорқытып, еуропалық салық жүйесіне ықпал ету межелі мақсат болса, люкс компанияларды америкалық нарықтан аластатып, аталған символды аяқасты ету ұтымды идея.
Франция қырсықса, америкалық компанияларға кемінде ұлттық деңгейде салық салуы мүмкін. Алайда, еуроодақтық салық салуды қолдап, соның салдарынан экспорт үшін 100% салық тарифын "сыйға" ала қоюы екіталай.
Бір есептен, бұл жағдайда мәселе экономикалық дау-дамайда ғана емес. Бұл еуропалық саясаткерлердің мәртебесі туралы дау. Мәселе бизнесмендердің кімге салық төлеуінде болып отыр. Осы салықтарды енгізу және жинауға кім құқылы болса, сол нақты бір аумақтағы билік иесі болады. Мұндай жағдай тарихта болған, әрине. Алайда, ол үшін соғыс жағдайында жеңілгенде немесе әскери күштерді біріктіру жөніне капитуляция келісімшартына қол қойғанда ғана орын алған.
Сәйкесінше, онлайн-жарнама мен интернет-сауда нарығында үстемдігі басым ойыншы болып отырған және француздық компаниялардан миллиардтаған еуро алып отырған шақта, бұл жағдайда бір тиынға ие емес француздық бюджет АҚШ алдында колония рөлінде екенін немесе экономикалық дербестікке ие емес екенін мойындау керек.
Айта кету керек, Трамптың Францияны жазалау жөніндегі шараларын АҚШ-тағы республкалық та, демократиялық та партиялардың өкілдері қолдады.
Егер, жағдай осылай жалғаса берсе, күздегі сайлауда кім жеңгеніне қарамастан, Вашингтон – Париж, Вашингтон – Берлин қарым-қатынасы ушыға бермек. Chanel иіссуы мен Hermes сөмкелерін америкалықтар тек контрабанда арқылы алатын және еуропалықтар америкалық әлеуметтік желіге балама ойластыратын болашақ та алыс емес секілді.
