АСТАНА, 20 ақпан – Sputnik. Танымал режиссер, сценарист Қанат Бейсекеев "Пайымдау" жобасына берген сұхбатында кейбір қазақтардың неге ана тілінде сөйлемей жүргеніне қатысты пікір білдірді, деп хабарлайды Sputnik Қазақстан.
Режиссер ең алдымен қазақ тілінде сөйлемеу ұят екенін атап өтті.
Қанат Бейсекеевтың айтуынша, кей азаматтар оны қазақша сөйлемегені үшін мазақ қылғысы келеді екен.
"Кей кезде адамдар мені қазақша түсінбейді деп ойлайды. Олар әдейі қазақша сөйлеп, сөзбен қағытқысы келеді. Қаланың баласы қазақша түсінбейді деп ойлайды. Күлкіге айналдырғысы келеді. Осы сәтте менің қазақшам "супер" болып кетеді. Тіпті қазақша акцентім де жоғалып кетеді. "Мә, сен қазақша түсінеді екенсің ғой. Мен білмеппін ғой" дейді. Ең қызығы саған деген адамның көзқарасы өзгереді. Ал бұл дұрыс емес. Себебі адамды тіл білгені, сөйлегені үшін құрметтеу дұрыс емес", - дейді режиссер.
Сонымен қатар Бейсекеев қазақ тілінде сөйлейтін өзге ұлт өкілдері мен қазақ тілін білмейтін қазақтарды салыстырып, неліктен ана тілінде сөйлеуге құлшыныстың жоқ екенін айтты.
"Адамдар неге қазақша сөйлемейді? Жұрттың сыны көп әрі өздері де ұялады. Ал оларды (қазақша сөйлейтін өзге ұлт өкілдері – Sputnik) сынап жатқан ешкім жоқ. Өздерінің ортасында болмаған соң, тіл үйрену де жеңіл. Ақырындап меңгере бастаса болды, барлығы қолдай жөнеледі. Ал қазақша білмейтін қазақ ана тілін үйренгісі келіп, ынталана бастаса, алғашында күлкіге айналдырып жатады. Міне, осыдан кейін, адамның ниеті жоғалады", - дейді Қанат.
Режиссер өзі де қазақ тілін үйренгісі келетінін айтып қалды.
"Қазір орысша сөйлеп отырмын. Өйткені ұяламын. Қазақша сөйлегенім бір түрлі күлкілі естіледі. Өз ойымды анық жеткізе алмаймын. Бірақ үйрену керек", - деді ол.
Тағы оқыңыз: Димаш орысша қойылған сұраққа қазақша жауап берді
Осы орайда Бейсекеев мектептегі ұстазын еске алып, қазақ тілін күштеп үйрету дұрыс еместігін жеткізді.
"Біз мектепте көбінесе орысша сөйлестік. Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінен беретін мұғалім бізге патриоттық тәрбие бермекші болды. Негізінде ол патриотизмді ұлтшылдықпен шатастыратын. Менің ойымша, ол бойымызға біріншісін емес, екіншісін сіңірген сияқты. Ол бізге агрессия көрсететін. Мысалы, орысша сөйлеп қалсақ, сыныпқа кіргізбейтін. Тіпті сыныптағы қыздар орыс сыныбында оқитын біреумен жүрсе немесе сыныбымыздағы балалар орысша оқитын қыздармен кездессе, оны қолдамайтын. Бағаны төмендететін. Қазір сол кісінің өзімен кездесіп, "Менің сізге сұрағым көп. Сіз бізді қалай тәрбиеледіңіз?" дегім келеді", - деп түйіндеді сөзін режиссер.
