Алматыда "Музей түні" қалай өтті

АЛМАТЫ, 18 мамыр - Sputnik. Бүгін бүкіл әлемде Халықаралық музейлер күні аталып өтеді. Мереке қарсаңында Sputnik Қазақстан тілшілері Алматыдағы орталық мемлекеттік мұражайға барып қайтты.

Орталық мемлекеттік музейдегі "Музей түні" дәстүрлі акциясы осымен 18-ші рет өткізілді. Биылғы акция "білім беру және зерттеу мұражайлары" тақырыбына арналды.

"Қазақ этнографиясы" залында қазақ халқының қалыптасу тарихы, қазақ хандығының құрылуы, қазақ халқының мәдениеті мен тұрмысымен танысуға болады. Көрме залының ортасында халықтың өмірі мен тұрмысын айқын көрсететін қазақ киіз үйі қойылған.

Қазақтардың баспанасы туралы ақпарат берген мұражай қызметкері Арайлы Балаева қазақ киіз үйі көшпенділер мәдениеті мен дәстүрінің ажырамас маңызды бөлігі екенін айтты.

Киіз үй дөңгелек пішінді және жануарлардың терісімен немесе киізбен жабылған ағаш жақтаудан тұрды. Киіз үйдің ішінде өмір сүру үшін қажет нәрсенің бәрі бар: ағаш төсек, кебеже – азық-түлік қоймалары, заттарға арналған сандықтар, түскиіз бен кілемдер және ыдыс-аяқ.

Мамырдың 17-нен 18-не қараған түні музейге келушілер Шоқан Уәлиханов, Ыбырай Алтынсарин, Абай, Ахмет Байтұрсынов, Мұхаммеджан Тынышпаев, Қаныш Сәтпаев, Әлкей Марғұлан және т.б. сияқты Қазақстанның көрнекті тұлғаларының мұрасы ұсынылған "Ұлы даланың ұлы есімдері" құнды коллекцияларының экспонаттарымен танысты.

Бұл күні Әбілхан Қастеевтің туғанына 120 жыл толуына, Үке Әжиевтің 100 жылдығына, Нағымбек Нұрмұхаммедовтың 100 жылдығына, Құлахмет Ходжиковтың 100 жылдығына, Гүлфайрус Исмаилованың 95 жылдығына орай Қазақстан Халық суретшілерінің өнер туындыларының "Қылқалам шеберлері" мерейтойлық көрмесі ашылды.

"Музей түнінде" "Музейге - сый, ұрпаққа - мұра" акциясы өтті, онда әркім музей қорына тарихи заттарын тапсыруға мүмкіндік алды. Мамандардың айтуынша, соңғы жылдары музей коллекциясы жазушы Мұхаммеджан Қаратаевтың, Қазақстанның Халық әртісі Кәукен Кенжетаевтың, академик Советхан Ғаббасовтың, Рутковская театрының педагогының жеке коллекциясынан алынған заттармен толықты.

Бұл түні келушілерге танымдық бағдарламалар ұсынылды, онда әрбір адам Қазақстан тарихы квестіне, "мен қазақтардың дәстүрлерін білемін", "Ұлы Жібек жолы тарихы" викторинасына қатыса алды.

Қалпына келтіру орталығының қызметкерлері мұражай заттарын: кескіндеме, керамика, металл, ағаш, мата, кілем-киіз бұйымдарын қалпына келтіру бойынша көрме шеберханаларын өткізді.

Мұражайдың үшінші қабатында сәндік-қолданбалы өнер шеберлері, суретшілер, изостудиялар кескіндеме, қолөнер, шығармашылық және қолөнер, каллиграфия бойынша шеберлік сыныптарын өткізді.

Гүлзира ханым бау-басқұр, алаша және кілем тоқу станогында қалай жұмыс істеу керектігін көрсетті. Оның айтуынша, басқұрды тоқу өте ауыр жұмыс. Қой жүнін жуып, жіп қып иіріп, әртүрлі бояуға бояйды. Ұзындығы 2 метр және ені 1,7 метр болатын бір басқұрды тоқуға шамамен төрт ай кетеді.

"Мен мұның бәрін жастарды қызықтыру үшін жасаймын, сонда халық қолөнері жоғалмайды, ұмытылмайды. Ең алдымен шыдамдылық қажет. Қызығушылық бар, бірақ жастардың шыдамы аздап жетіспейді. Менің немерелерім мұны қазіргі күні осы қолөнермен айналыса бастады", - дейді ол.

Сондай-ақ осы түнде шығармашылық индустрия өкілдері, тарихшылар, суретшілер, өнертанушылар, кәсіпкерлер open SPACE диалог алаңында кездесіп, ынтымақтастық және мәдениет пен өнерді ілгерілету мәселелерін талқылады. Мұражайға кіре берісте келушілер концерттік бағдарламаны тамашалай алды, онда Қазақстанның халық әртістері, музыкалық және шығармашылық ұжымдар, ансамбльдер өнер көрсетті.

"Музей түні" акциясы Алматының басқа музейлерінде де өтті, онда әрбір келушіге экскурсовод-гидтер өзінің мәдени-танымдық бағдарламасын ұсынды.