АСТАНА, 5 қаңтар – Sputnik. Сарапшылар қайғылы қаңтар оқиғасын қосарланған билікке талпыныстың қисынды салдары деп атады.
Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 3 қаңтардағы мақаласына арналған талқылау отырысы
© Sputnik
Sputnik Қазақстан мультимедиялық баспасөз орталығында өткен дөңгелек үстел барысында саясаттанушылар президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Egemen Qazaqstan газетіне берген сұхбатын талқылады.
"Бұл, ең алдымен, қосарланған билік тақырыбына қатысты. Мұны Ақорда мен кітапхана үнемі жоққа шығарды. Қазір мұның бәрі біртұтас суретке айналды, ал қаңтар бұл тұрғыда осы қос биліктің шарықтау шегі мен заңды аяқталуы ретінде көрінеді. Яғни, алдымен президенттің конституциялық өкілеттіктерін шектеп, содан кейін оны орнынан түсіруге әрекет жасалды", - деп атап өтті қолданбалы этносаяси зерттеулер институтының директоры Талғат Қалиев.
Естеріңізге сала кетейік, сұхбатта президент Тоқаев Қазақстанда қосарланған билік моделін енгізуге шынымен де әрекет жасалғанын растады.
"... Алайда бәзбіреулер қосарланған билік жүйесін орнатуға талпынғаны, тіпті, мұндай әрекеттерді әдейі әрі мұқият ұйымдастырғаны рас. "Билік транзиті" кезіндегі ахуалды саясаттағы айлакерлер өз мүддесіне пайдаланып, қосамжарланған билік орталығын құруға тырысты", - деді Тоқаев.
Бұл жағдай қаңтар дағдарысының алғышарттарының біріне айналды, деп атап өтті президент.
"Мұнда біз президент неге мемлекеттік аппаратқа емес, азаматтық қоғамға арқа сүйеді дегенге жауап алдық. Саяси реформалардың барлық пакеті Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі аясында әзірленді, ол кейін ұлттық құрылтайға қосылды. Ол одан қолдау көріп, одан әрі идеялар әзірленді", - деп толықтырды Қазақстандық қоғамдық даму институтының қоғамдық процестерді зерттеу орталығының басшысы Риззат Тасым.
Сарапшының пікірінше, бұл ашықтық пен шынайылық халықтың Қазақстан лидеріне деген сенімін күшейтуге мүмкіндік береді.
Қаңтар қайталанбауы үшін қазақстандықтар да өз жауапкершіліктерін түсінуі керек.
Қоғамдық даму институты қоғамдық процестерді зерттеу орталығының басшысы Риззат Тасым үштұғырлықты нығайту қажет деп санайды: мемлекет – экономика – қоғам, ал қоғамды одан әрі дамыту үшін азаматтардың жауапкершілігін арттыру драйвер болмақ.
"Соған қарамастан азаматтар өз жауапкершілігін, ойланбай істеген әрекет неге әкеп соғатынын түсінуге тиіс. Тиісінше, мемлекет қоғамды өз наразылығын заң аясында баяндап, өз проблемасын шеше алатындай пәрменді тетіктермен және институттармен қамтамасыз ету керек", - деп түйіндеді саясаттанушы.