АЛМАТЫ, 29 желтоқсан — Sputnik. Қасым-Жомарт Тоқаев бейсенбіде сенатта сөйлеген сөзінде адам құқықтары жөніндегі уәкіл лауазымына Артур Ластаевтың кандидатурасын ұсынды. Парламент сенатының депутаттары кандидатураны қолдады, деп хабарлайды Ақорда.
Адам құқықтары жөніндегі уәкіл қызметін атқарған Эльвира Әзімова мемлекет басшысының ұсынысымен 1 қаңтардан бастап Конституциялық сот төрағасы болып тағайындалды.
Тоқаев конституциялық сот өз жұмысын жаңа 2023 жылдан бастайтынын және конституция нормаларының қатаң әрі тұрақты сақталуын қамтамасыз ететінін атап өтті.
"Конституциялық соттың қызметі азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауға зор үлес қосатынына сенімдімін", - деді мемлекет басшысы.
Президенттің айтуынша, бұл қадам біздің азаматтарға өз құқықтары мен бостандықтарын қорғауға жаңа мүмкіндік береді. Конституциялық соттың мұндай моделі әлемнің дамыған елдерінің көпшілігінде бар және конституцияның үстемдігін орнатуға мүмкіндік береді.
"Сондай-ақ азаматтардың конституциялық құқықтарды бұзу туралы өтініштерімен жиі айналысатын бас прокурор мен адам құқықтары жөніндегі уәкіл конституциялық сотқа жүгіне алады. Қараша айында парламент "Конституциялық сот туралы" конституциялық заң қабылдады, ол оның қызмет тәртібін реттейді және конституциялық іс жүргізу қағидаттарын айқындайды", - деді президент.
Мемлекет басшысы сенатта сөйлеген сөзінде біздің басым міндет – елдегі тұрақтылық пен қауіпсіздікті сақтау, Қазақстанның жарқын болашаққа серпінді дамуына жол ашу екенін атап өтті. Ол барлық салада басталған реформалар келесі жылы да жалғасатынын айтты.
"Биыл ел қиын сынақтан өтті. Бірақ біз барлық қиындықты жеңе алдық. Барлық салада жүйелі реформалар басталды. 2019 жылы басталған саяси өзгерістер биыл жаңа қарқынмен жалғасты. Жүргізіліп жатқан реформалардың ауқымы едәуір кеңейді. Біз үшін бұл өзгерістердің барлығы ұлттық диалог арқылы жүзеге асуы өте маңызды. Осыған байланысты парламенттің рөлі де артып келеді. Мен мемлекет басшысы ретінде алдағы парламенттік сайлауға ерекше мән беремін. Әрине, бұл сайлау заңнамаға сәйкес адал әрі ашық өтуге тиіс", - деді президент.
Мемлекет басшысы азаматтардың мемлекеттік басқаруға қатысу мүмкіндіктері біртіндеп артып келе жатқанын айтты. Сонымен қатар конституциялық реформаның арқасында елде бірқатар өзгеріс болды. Мемлекет басшысы адам құқықтарын қорғау саласы оның ерекше назарында екенін атап өтті. Ол соңғы жылдары бұл бағытта айтарлықтай прогреске қол жеткізілгенін хабарлады.
Өлім жазасына өмір бойы мораторий енгізілді. Тұрмыстық зорлық-зомбылық жасаған азаматтарға қатаң жаза қолданылады.
"Сот реформасы жүзеге асырылып жатыр, онда судьялардың құқығының, Тәуелсіздігінің және әділеттілігінің үстемдігіне баса назар аударылады. Әділдік пен заңдылықты қамтамасыз ету - мемлекеттің міндеті. Мұны бізден қоғам күтеді. Сондықтан биыл біз адам құқықтарын қорғау тетіктерін жетілдіру бойынша жұмысты жалғастырдық. Адам құқықтары жөніндегі уәкілге конституциялық кепілдіктер мен қол сұғылмаушылық берілді. Бас прокурордың құқық қорғау құзыреті күшейтілді", - деді Тоқаев.