Олар орналасу инфрақұрылымының жоқтығына қарамастан, кез келген климаттық жағдайда әрекет ете алады.
Әлемдегі жалғыз ресейлік "Лунь" экранопланы 31 шілде күні теңіз арқылы Каспийден Дербентке жеткізілді. Мұнда ол "Патриот" паркінің экспонатына айналады. 34 жыл бұрын Төменгі Новгородта құрастырылған "Лунь" экранопланы ұзақ сынақтардан кейін тәжірибелік пайдалануға Каспий флотилиясына берілген болатын. Ол сол күйі 903 жобасының жоспарланған сегіз аппаратынан тұратын топтаманың жалғыз данасы күйінде қалып қойды. Алайда, экранопландар тарихқа айнала қойған жоқ.
Жаңа экранопландар әскери-теңіз флотының соғыс мүмкіндіктерін кеңейтуге ықпал етеді. Ресей ӘТФ кеме жасау басқармасының басшысы 1 рангтегі капитан Владимир Тряпичников экранопландарды дамыту 2050 жылға дейін кеме жасау бағдарламасына енгізілетінін айтқан.
РФ қорғаныс министрлігі жаңа экранопланды жасауға арналған тактикалық-техникалық тапсырманы әзірледі, қазір тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар жүргізіліп жатыр. Алдын ала мәлімет бойынша, жаңа экраноплан 2022 жылы әуеге көтеріледі.
Ауқымды көлемі мен фантастикалық сыртпы пішініне қарай Батыстағылар "Каспий" деп атап кеткен бұл аппараттың қайта жаңғыруы БАҚ-та қызу талқыланып жатыр. Бұл мәселе жөнінде америкалық NationalInterest басылымы да, қытайлық Sohu басылымы да жазды.
Ғылыми-техникалық және өндірістік базасының болуына қарай, Ресей көпнысанды экранопландарды әзірлеу ісінде батыс елдерінің алдына шыққаны анық. "Лунь" 29 жыл бұрын сәтті ұшып, зымыранды іске қосуды жүзеге асырып жүрсе, 1990 жылдардың соңына қарай әзірлене бастаған BoeingPelican АҚШ-тың жүк экранопланы прототип түрінде де құрастырылған жоқ.
Көпнысанды экранопландар жақын болашақта дәлдігі жоғары қанатты және гипердыбысты зымырандарды, соққы жасайтын ұшқышсыз ұшу аппараттарын, электр магнитті зеңбіректерді, ауыр торпедаларды дайындау үшін негіз бола алады.
Жедел әрекет ету күші ретінде экранопландар ресейлік Заполярье аумағын тиімді патрульдей алар еді.
NationalInterest мәліметі бойынша, "Чайка-2" жаңа экранопланы "Каспий құбыжығының" реинкарнациясы болып табылады және 100-ге дейінгі жолаушылар мен жүктерді теңіз жағалауындағы және арктикалық аудандарға тасымалдау үшін құрылып жатыр. 2022 жылдан кеш емес мерзімде аспанға көтерілетін аппараттардың түрлі жүк көтерімділікте бүтіндей бір топтамасы құрастырылып жатыр.
Бұған дейін Қытай халықтық азаттық әскері үшін бірнеше экранопландарды алу туралы келіссөздерге бастамашы болды. Бұл аталған машинаның дайындығы мен тиімділігінің жоғары деңгейінің дәлелі бола алады.
Аэродромсыз авиация ретінде экранопландар бейбіт өмірде де пайдалы. Осылайша, "Эколен" ресейлік үкіметтік емес ұйымы "Каспий құбыжығының" азаматтық баламасын, жерүсті-әуе амфибиясын әзірлеп жатыр. Ол ұшақ жылдамдығымен ұшып, 750 тоннаға дейінгі салмақтағы жүкті тасымалдай алатын болады. Оны теңіз бен өзенде, шөл мен орманды алқапта да пайдалануға болады.
Экраноплан өте төмен биіктікте ұшу кезінде туындайтын эффектіні қолданады. Яғни, айдалып жатқан ауа қанат астында "әуе жастығын" тудырады. Теңіз үстіне көтерілген кезде аппарат тұрақтылығын сақтап тұрады және 500 км/сағ жылдамдығы мен жанармайдың минималды шығынымен әуеге көтеріледі.
Алексеев атындағы нижегородтық конструктор бюросы, сондай-ақ, ұшу массасы 100 тоннаға дейінгі "Чайка-3" А-080 экранопланының ауыр нұсқасын дайындаумен де айналысып жатыр.
Бүгінде 450 км/сағ жылдамдықпен 2000 шақырымды еңсеретін және 3-500 метр биіктікте ұшатын бұрынғы "Лунь" де өз ауқымына қарамастан, көліктік ұшақтан бес есе аз жанармай шығындайтыны таң қалдырады.
Мұнда орналасқан үш "Москит" жоғары дыбысты зымырандары авиатасымалдағышты жою үшін жеткілікті.
КСРО кезінде экранопландар қарсыластың кемесін жоятын құрал ретінде дайындалды. "Лунь" өзінің алғашқы ұшуын 1985 жылы жасады. Жоғары жылдамдық, үлкен жүк көтерімділігіне қарамастан, мұз бен шөлде де ұшу мүмкіндігі бастапқы кезде үлкен жетістіктерге қол жеткізді. "Лунь", "Орленок" экранопландарын зымырандар мен десантшыларды тасымалдауға бейімдеді.
Десанттық "Орленок" көлемі жағынан шағындау болды және ол әскер мен техниканы тасымалдау үшін қолданылды. Екінші "Луньнің" 95 процентке дайын екеніне қарамастан, КСРО ыдырағаннан кейін аталған аппараттар топтамасын құрастыру тоқтатылып, "авиа тасымалдағыштар жойғышы" Каспийге табан тіреді.