https://sputnik.kz/20251029/tarikhi-madeni-murany-qorgau-zanyna-ozgeris-engizildi-58279139.html
Тарихи-мәдени мұраны қорғау заңына өзгеріс енгізілді
Тарихи-мәдени мұраны қорғау заңына өзгеріс енгізілді
Sputnik Қазақстан
Заң аясында жергілікті тарихи-мәдени мұраны қорғау инспекцияларының құзіреті күшейтіледі 29.10.2025, Sputnik Қазақстан
2025-10-29T11:14+0500
2025-10-29T11:14+0500
2025-10-29T11:15+0500
мәжіліс
ескерткіш
заң
https://sputnik.kz/img/07e7/01/1e/31573987_58:0:2943:1623_1920x0_80_0_0_fd34c87b343ba429c2db9d9876c20689.jpg
АСТАНА, 29 қазан – Sputnik. Мәжіліс депутаттарының бастамасымен тарихи-мәдени мұраны қорғау туралы заңына өзгеріс енгізілді. Бүгін заң жобасы бірінші оқылымда қабылданды , деп хабарлайды Sputnik Қазақстан тілшісі.Лицензия беру тәртібі өзгередіДепутат Асхат Аймағамбетовтың айтуынша, алдымен археологиялық және реставрациялық жұмыстарға лицензия беру тәртібі өзгереді. Әйтпесе, бүгінде ондай құжаттардың мерзімі белгіленбеген. Оған қоса, нақты сала көрсетілмейді.Ал заң талаптары бұзылса, лицензияны 6 айға дейін тоқтату немесе қайтарып алу шарасы қолданылады.Мемлекеттік қор боладыЗаң жобасы аясында археологиялық жұмыстардың толық цифрлық жүйесін де енгізу қарастырылған. Сол жерде қазба жұмыстарының есебі жарияланады.Сондай-ақ, археологиялық материалдардың Мемлекеттік қоры жасақталады. Музейлік құндылығы бар жеке жәдігерлер музейге берілсе, жаппай жәдігерлер мен табылған материалдар депозитарийде сақталады.Ал қазбадан кейін жерді қалпына келтіру, яғни консервация-рекультивация жұмыстарын жүргізу бойынша талаптар нақтыланады.Бұдан былай археологиялық жұмыстардың екі түрі болады. Олар:Тарихи мұраны тонаудан қорғауБүгінде "қара нарықта" сатылып жатқан құнды заттар аз емес. Көп жағдайда оларды металл іздегіштер мен арнайы құрылғылар арқылы тауып алады."Сондықтан заң жобасында металл іздегіштер мен осындай құрылғыларды лицензиясыз пайдалануға тікелей тыйым салу ұсынылған. Бұл — тарихи мұрамызды тонаудан,қорғауға бағытталған нақты қадам деп ойлаймыз", - дейді Аймағамбетов.Сондай-ақ, депутаттар жер кадастрына ескерткіштердің қорғау аймақтарын енгізуді ұсынып отыр. Сонда құрылысты бастағанға дейін арнайы базадан тарихи-мәдени ескерткіштердің бар-жоғын көруге мүмкіндік болады. Ал жергілікті тарихи-мәдени мұраны қорғау инспекцияларының құзіреті күшейтіледі.Мәжіліс депутаттары бүгінгі заңды бірінші оқылымда қабылдады.
https://sputnik.kz/20251022/mazhilis-deputattary-en-tomengi-zhalaqyny-koterudi-usyndy-58118037.html
Sputnik Қазақстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Қазақстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Жаңалықтар
kk_KK
Sputnik Қазақстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Қазақстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
мәжіліс, ескерткіш, заң
Тарихи-мәдени мұраны қорғау заңына өзгеріс енгізілді
11:14 29.10.2025 (жаңартылды: 11:15 29.10.2025) Заң аясында жергілікті тарихи-мәдени мұраны қорғау инспекцияларының құзіреті күшейтіледі
АСТАНА, 29 қазан – Sputnik. Мәжіліс депутаттарының бастамасымен тарихи-мәдени мұраны қорғау туралы заңына өзгеріс енгізілді. Бүгін заң жобасы бірінші оқылымда қабылданды , деп хабарлайды
Sputnik Қазақстан тілшісі.
Лицензия беру тәртібі өзгереді
Депутат Асхат Аймағамбетовтың айтуынша, алдымен археологиялық және реставрациялық жұмыстарға лицензия беру тәртібі өзгереді. Әйтпесе, бүгінде ондай құжаттардың мерзімі белгіленбеген. Оған қоса, нақты сала көрсетілмейді.
"Біз әділ лицензиялау жүйесін енгіземіз. Енді екі бөлек лицензия болады – археологияға бөлек лицензия, реставрацияға бөлек. Лицензияның нақты мерзімі болады – 5 жыл. Әр лицензия үшін арнайы біліктілік талаптары енгізіледі", - деді Аймағамбетов мәжілістің бүгінгі отырысында.
Ал заң талаптары бұзылса, лицензияны 6 айға дейін тоқтату немесе қайтарып алу шарасы қолданылады.
Заң жобасы аясында археологиялық жұмыстардың толық цифрлық жүйесін де енгізу қарастырылған. Сол жерде қазба жұмыстарының есебі жарияланады.
Сондай-ақ, археологиялық материалдардың Мемлекеттік қоры жасақталады. Музейлік құндылығы бар жеке жәдігерлер музейге берілсе, жаппай жәдігерлер мен табылған материалдар депозитарийде сақталады.
Ал қазбадан кейін жерді қалпына келтіру, яғни консервация-рекультивация жұмыстарын жүргізу бойынша талаптар нақтыланады.
Бұдан былай археологиялық жұмыстардың екі түрі болады. Олар:
жоспарлы – ғылыми зерттеу үшін;
превентивті – құрылыс алдында, алдын ала экспертиза және шұғыл қазбаларды жүргізу үшін.
Тарихи мұраны тонаудан қорғау
Бүгінде "қара нарықта" сатылып жатқан құнды заттар аз емес. Көп жағдайда оларды металл іздегіштер мен арнайы құрылғылар арқылы тауып алады.
"Сондықтан заң жобасында металл іздегіштер мен осындай құрылғыларды лицензиясыз пайдалануға тікелей тыйым салу ұсынылған. Бұл — тарихи мұрамызды тонаудан,қорғауға бағытталған нақты қадам деп ойлаймыз", - дейді Аймағамбетов.
Сондай-ақ, депутаттар жер кадастрына ескерткіштердің қорғау аймақтарын енгізуді ұсынып отыр. Сонда құрылысты бастағанға дейін арнайы базадан тарихи-мәдени ескерткіштердің бар-жоғын көруге мүмкіндік болады. Ал жергілікті тарихи-мәдени мұраны қорғау инспекцияларының құзіреті күшейтіледі.
Мәжіліс депутаттары бүгінгі заңды бірінші оқылымда қабылдады.
