Шекараны нығайту, еріктілер форумы және еңбек даңқы қалалары: ТМД СІМ не туралы келісті
15:30 11.04.2025 (жаңартылды: 15:31 11.04.2025)
© Sputnik/Ертай Сарбасов
Жазылу
АСТАНА, 11 сәуір – Sputnik. Сыртқы істер министрлерінің кеңесінде волонтерлер форумы мен шекараны нығайту мәселесі кеңейтілген форматта егжей-тегжейлі қаралды.
Қазақстан форум өткізуге дайын
Қазақстан ТМД еріктілерінің алғашқы форумын 2026 жылы өткізуге дайын, деп мәлімдеді СІМК-де мәдениет және ақпарат вице-министрі Айзада Құрманова.
Ол форумның идеясы алғашында Қазақстанда туғанын еске салды -оны өткізу бастамасын 2023 жылы президент Тоқаев ұсынды, содан кейін оны ТМД мемлекеттері басшылары кеңесінің отырысында қолдады.
Вице-министр волонтерлік қозғалыс, ТМД-дағы волонтерлік қозғалыс жылының тәжірибесі (2024) көрсеткендей, мұндай форум өте сұранысқа ие деді.
Республикада форум құру үшін құжаттар дайындалды, онда Достастық кеңістігінде осындай іс-шараларды өткізу тәжірибесі ескерілді.
"Қазақстан 2026 жылы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы еріктілерінің бірінші форумын өткізуге дайын. Алдағы уақытта форумды ТМД елдері кезекпен ұйымдастырады", - деді ол.
ТМД шекаралары сенімді қорғалған
ТМД шекара әскерлері қолбасшылары кеңесі төрағасының орынбасары Александр Манилов 2021-2025 жылдары тек 8 бірлескен арнайы шекара операциялары барысында 13000-нан астам құқық бұзушы ұсталғанын атап өтті.
"Оның ішінде террористік экстремистік әрекетке қатысы бар 230-ға жуық адам, іздеуде жүрген 400-ден астам адам ұсталды, 800 келіге жуық есірткі заттары тәркіленді", - деді ол.
Достастықтың шекарасын нығайтуға арналған бағдарламаның жаңа блогы 2030 жылға дейін жұмыс жоспарлағанын айтты, деп қосты Манилов.
Құжатта тәжірибелік бағыттағы 70-тен астам іс-шара бар.
Ол:
1.
ТМД мемлекеттерінің шекара ведомстволарының күш-жігерін жедел келісуге,2.
шекаралық ынтымақтастық тетіктерін белсенді дамытуға,3.
шекара саласында ақпараттық технологияларды бірлесіп пайдалану деңгейін арттыруға,4.
күш-жігерді, терроризм мен экстремизмге қарсы іс-қимылдарды біріктіру, сондай-ақ сыртқы шекарада құқыққа қарсы іс-қимылды тоқтатуға,5.
шекара мәселелері бойынша әскери-техникалық ынтымақтастықты тереңдетуге,6.
шекара қауіпсіздігі саласында кешенді ғылыми құзыреттерді қалыптастыру және кадрлар даярлауды жетілдіруге,7.
ТМД шекара ведомстволары арасындағы гуманитарлық саладағы ынтымақтастықты нығайтуға және арттыруға мүмкіндік береді.Министрлер тағы не ұсынды
Қазақстанның сыртқы саяси ведомствосының басшысы Мұрат Нұртілеу Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен ТМД мен басқа да бірлестіктер арасында, оның ішінде "ТМД плюс" форматында ынтымақтастықтың жаңа форматтары құрылғанын еске салды.
"ТМД-ның халықаралық беделін нығайтуға Қазақстан тұрақты түрде басымдық береді. Тоқаевтың бастамасымен ТМД жанындағы серіктес және бақылаушы институттары құрылды. ТМД-дағы байқаушы мәртебесіне бірінші әлеуетті кандидат ретінде біз Шанхай Ынтымақтастық Ұйымын қарастырамыз", - деді ол.
Ресей СІМ басшысы Сергей Лавров Достастық елдерінде Жеңістің 80 жылдығына орай еңбек даңқы қалалары пайда болатынын айтты.
"Бүгін біз Ұлы Жеңістің мерейтойына байланысты ТМД-да "1941-1945 жылдардағы еңбек даңқы қаласы" жаңа атағын енгізу туралы шешім қабылдадық. Қазір қалалардың нақты тізімі түпкілікті келісілуде, жақын арада біз оны жария етеміз", - деді ол.
Қазақстан сыртқы істер министрлігі Астана, Алматы, Қарағанды және ТМД-ның басқа қалалары да құрметті атаққа ие бола алатынын айтты.
ТМД СІМК-не қол қойылған құжаттар
Сыртқы істер министрлері кеңесі отырысының қорытындысы бойынша:
Достастықтың жарғылық және басқа органдары жанындағы ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің тұрақты өкілетті өкілдерінің кеңесі туралы ереже;
ТМД еріктілер форумы туралы Үкімет басшыларының шешімі жобасы;
ТМД шеңберіндегі көп деңгейлі сімаралық консультациялар жоспарының және 2024 жылы ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің сыртқы саяси ведомстволары арасындағы әріптестікті жандандыру жөніндегі іс-қимыл бағдарламасының орындалуы туралы есеп;
2030 жылға дейін ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің қорғаныс министрліктерінің радиациялық, химиялық және биологиялық жағдайды бақылау мен бағалаудың бірлескен жүйесін дамытудың негізгі бағыттары мен іс-шараларының жобасы;
үкімет басшыларының "Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығында туризмді дамытқаны үшін" ТМД төсбелгісін белгілеу туралы шешімінің жобасы;
Достастық шеңберіндегі төрт халықаралық шарттың жобаларына қол қойылды.
Сонымен қатар ТМД-ның базалық ұйымдары мәртебесі екі ресейлік мекемеге берілді.
