"Бостандық, әділдік, ынтымақтастық!": кандидат Нұрлан Әуесбаевтың сайлауалды бағдарламасы
© Sputnik / Абзал Калиев
Жазылу
АСТАНА, 1 қараша – Sputnik. Жалпыұлттық социал-демократиялық партияның кандидаты Нұрлан Әуесбаев өзінің сайлауалды бағдарламасында өмір сүру сапасын жақсартуға, мемлекеттік басқару жүйесін реформалауға және жергілікті атқарушы органдардың тұрғындармен тығыз жұмыс істеуіне баса назар аударады.
"Бостандық, Әділдік, Ынтымақтастық!" – бұл Нұрлан Әуесбаевтың сайлау науқанының ұраны. Sputnik Қазақстан кандидаттың сайлауалды бағдарламасының негізгі аспектілеріне шолу жасады.
Саяси реформалар және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес
Сыбайлас жемқорлық мемлекетті құрдымға жіберіп, адамдар арасындағы сенімді азайтады.
Институттарға деген сенімді жоғалтады, деп санайды кандидат. Бұл мәселені шешу үшін ол президенттіктен парламенттік-президенттік республикаға басқару нысанын өзгертуді ұсынады:
президент жоғарғы биліктің монополисті болуды тоқтатады және жоғары өкілді халықаралық функцияларды орындайды, билік органдары арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз етеді, мемлекеттің қауіпсіздігіне жауап береді;
сенат таратылады, мәжіліс биліктің жалғыз заң шығарушы органы болады; үкіметті қалыптастыру құқығы мәжіліске бекітілетін болады;
президент тек министрлер кабинетінің құрамын символикалық түрде бекітеді;
мәжіліс партиялық тізімдер бойынша 50% - ға, бір мандатты округтер бойынша 50% - ға қалыптастырылатын болады;
халықтық парламенттік бақылау сыбайлас жемқорлыққа басты кедергі болады.
Сонымен қатар кандидат жүйелі сыбайлас жемқорлықпен белсенді күресуді жоспарлап отыр:
барлық деңгейдегі депутаттар мен шенеуніктердің кірістері мен шығыстары туралы жария декларациялар;
әрбір елді мекенде өзінің ашық бюджеті пайда болады, онда нақты уақыт режимінде онлайн режимінде мемлекеттік қаражаттың барлық жұмсалуы көрсетіледі;
сыбайлас жемқорлыққа қарсы тергеу БАҚ-тың қатысуымен жүргізілетін болады;
сыбайлас жемқорлық қылмыстар мерзімінен бұрын босату құқығынсыз ең жоғары мерзімде жазаланатын болады.
Олигархиялық капитализмнің орнына халық экономикасы
Үміткер елдің бәсекеге қабілеттілігін төмендететін корпоративтік, олигархиялық экономика екеніне сенімді.
Мәселені шешу үшін келесі шараларды ұсынады:
егжей-тегжейлі тергеулер жүргізіп, оффшорларда ұрланған және жасырылған заттарды елге қайтару;
90-шы жылдары жекешелендіруден пайда тапқан ірі кәсіпкерлерді IPO жүргізуге және активтерді ел экономикасының жаңа жотасы болатын орта кәсіпкерлерге бөлуге мәжбүрлеу;
стратегиялық ресурстар мен жер қойнауын бақылауға мүмкіндік беретін табиғи қазбаларды өндіру және экспорттаумен айналысатын салаларды біртіндеп мемлекет меншігіне алу бағытын жариялау;
нарықтың үлкен үлесін иеленетін компаниялар мен конгломераттар елдің бюджетіне едәуір көп ақша төлеуі керек және сол арқылы үкіметтің әлеуметтік бағдарламаларын қаржыландыруы керек;
"Самұрық-Қазына" ҰӘҚ монополиялық құрылымының орнына бірнеше салалық мемлекеттік холдингтер құрылатын болады, олардың құрамына кіретін мемлекет қатысатын компаниялар азаматтық қоғамның қатысуымен Парламент қалыптастыратын бақылау кеңестерінің бақылауымен барынша ашық әрекет ететін болады;
монополияға қарсы тосқауыл-ұтымды мөлшерден асқан кез-келген компания Парламенттің назарына түседі және министрліктердің шенеуніктеріне ғана емес, халық алдында есеп береді.
Әлеуметтік саясат
Әлеуметтік реформалар дамуға бағытталған: қазақстандықтардың өмір сапасы стандартын енгізу; медицина мен білімге жылына ЖІӨ-нің 5-7% бөлу, осылайша бюджеттен қаржыландыру; коммерциялық пайдаға қарамастан мектептер мен ауруханалар салу; тұрғын үй бағдарламаларын қайта қарау; қауіпсіздік жүйесін жаңарту.
Халықаралық саясат
Үміткердің пікірінше, соңғы жылдары халықаралық қатынастар ішкі саясаттан кем емес маңызды бола бастады.
"Қазақстан агрессивті әскери блоктарға қатыспаудың берік жақтаушысы болып қалуға, ядролық қарусыздану мен демилитаризацияға ықпал ететін, халықаралық терроризм мен есірткі трафигіне қарсы іс - қимылдың тиімділігін арттыратын, қарудың заңсыз саудасы мен заңсыз көші-қонға бақылауды қамтамасыз ететін бағдарламаларды әзірлеуді және қолдауды қолдауға тиіс", - делінген бағдарламада.
Әуесбаев Қазақстанның интеграциялық процестерге қатысуын қайта қарауға және егер басқа мемлекеттер біздің еліміздің есебінен байытылып, адал емес бәсекелестікте Үкіметке зиян келтіруге тырысқан жағдайда, ойынның неғұрлым қатаң ережелерін енгізетінін айтты.
Жалпыұлттық социал-демократиялық партияның кандидаты жоғарыда аталған тармақтарды іске асыру, қайшылықтар мен жүйелік проблемаларды еңсеру ынтымақтастық, әділеттілік пен бостандықтың арқасында мүмкін болатынына сенімді.
