Экономика

Ұлттық банк базалық мөлшерлемені 14% деңгейінде қалдырды

© Sputnik / Владислав ВодневҚазақстанның Ұлттық банкі
Қазақстанның Ұлттық банкі - Sputnik Қазақстан, 1920, 06.06.2022
Жазылу
2022 жылдың мамырында жылдық инфляция 14%-ке жетіп, жеделдеуін жалғастырды
НҰР-СҰЛТАН, 6 маусым – Sputnik. Қазақстан Ұлттық банкінің ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті базалық мөлшерлемені жылдық 14,00% деңгейінде белгілеу туралы шешім қабылдады, деп хабарлады ведомствоның баспасөз қызметі.
Өтімділікті ұсыну жөніндегі тұрақты қолжетімді операциялар бойынша мөлшерлеме 15,00%, ал өтімділікті алу жөніндегі тұрақты қолжетімді операциялар бойынша мөлшерлеме 13,00% болады.
Ведомствоның мәліметінше, бұл шешім қысқа мерзімді және орта мерзімді перспективада инфляция тәуекелдерінің теңгерімін, сондай-ақ, Ұлттық банктің жаңартылған болжамдарын ескере отырып қабылданған.
Шешім қысқа мерзімді және орта мерзімді перспективада инфляция тәуекелдерінің ағымдағы теңгерімі, сондай-ақ Ұлттық банктің жаңартылған болжамдары ескерілді.
"Базалық мөлшерлеменің осы деңгейі жаңа күтпеген өзгерістер болмаған жағдайда 2024 жылға қарай инфляцияның бірқалыпты төмендеуін қамтамасыз етеді. Ақша-кредит талаптары 2023 жылы инфляциялық процестердің баяулауына қарай қалпына келеді", – делінген хабарламада.
2022 жылғы мамырда жылдық инфляция 14%-ті құрап, жеделдеуін жалғастырды. Бұл ретте тұтынушылық бағалар индексінің барлық құрамдас бөлігінің жылдамдауын атап өткен жөн. Тамақ өнімдері бағасының өсуі жылдық инфляцияға барынша көп үлес қосуда.
Тауар жеткізудің логистикалық тізбектеріндегі үзілістердің және тұрақты сұраныстың аясында импортты құраушы жоғары тауарлар бағасының өсу үрдісі жалғасты. Реттелетін коммуналдық қызметтер мен ЖЖМ бағасының көтерілуіне мораторий инфляцияны тежеп отыр.

Айлық инфляция тарихи нормадан асты

Айлық инфляция мамырда 1,4%-ке дейін (сәуірде – 2%) баяулауын жалғастырса да, орташа тарихи нормадан асып, жоғары болып отыр. Айлық инфляцияның бәсеңдеу қарқынының төмен болуы оң фискалдық серпін кезіндегі тұрақты ішкі сұранысқа, әрі жоғары инфляциялық болжамдарға да байланысты.

Экономика күткеннен тезірек өсуде

2022 жылғы қаңтар-сәуірдің қорытындысы бойынша ЖІӨ 4,4%-ке өсті. Әлемдегі геосаяси жағдайға және КҚК мұнай құбырындағы апатқа қарамастан, экономиканың өсуі жалғасты. Шикізаттың әлемдік бағасының өсуі және карантин шектеулерін алып тастау аясында экономиканың барлық негізгі саласы жоғары өсу қарқынын көрсетуде.
Тұтынушылық сұраныстың көрсеткіштері оң динамиканы көрсетуде. Мәселен, биылғы жылғы сәуірде елдегі қаңтардағы оқиғаларға байланысты едәуір құлдырағаннан кейін бөлшек сауда айналымының өсуі қалпына келді. Атап айтқанда, биылғы жылғы бірінші тоқсанда теріс аймақта болған азық-түлік өнімдерінің тауар айналымы қалпына келді. Тұтынушылық кредиттеудің өсуінің сақталуы ақпанда азық-түлікке жатпайтын тауарлардың тауар айналымының тез қалпына келуіне себепші болып, биылғы жылғы сәуірде одан әрі жеделдеді.
2021 жылдың соңында сәл баяулағаннан кейін 2022 жылғы бірінші тоқсанда тұрғын үй құрылысына инвестициялардың өсуі жеделдеді, бұл тұрғын үй жағдайларын жақсарту мақсатына зейнетақы жинағын мерзімінен бұрын алу көлемінің ұлғаюы аясында халықтың жоғары сұранысымен байланысты болды. Осының аясында жылжымайтын мүлік нарығындағы бағалар жылдық мәнде көтерілу үрдісін сақтап отыр.
2022-2023 жылдары әлемдік экономика 3,6%-ке ұлғаяды (ХВҚ-ның 2022 жылға арналған алдыңғы болжамы – 4,4%, 2023 жылға – 3,8%). Consensus Ecs болжамы бойынша Ресейде 2022 жылы экономиканың 9%-ке, 2023 жылы 1,4%-ке қысқарады. Қытай экономикасының өсу қарқыны бәсеңдеп, 2022 жылы 4,7%, 2023 жылы 5,1%-ті құрайды. ЕО-да 2022 жылы экономиканың өсу қарқыны 2,8% және 2023 жылы 2,3% деңгейінде болады деп күтілуде.

Еуроаймақта инфляцияның жеделдеуі жалғасты

Еуроаймақтағы инфляция 2022 жылғы мамырда энергия тасымалдаушылар бағасының өсуі аясында 8,1%-ке дейін жеделдеді, бұл ретте инфляцияның шарықтау шегі 2022 жылғы екінші тоқсанда күтілуде. Биылғы жылғы сәуірде Ресейде инфляция азық-түлік және азық-түлікке жатпайтын тауарлардың қымбаттауы аясында 17,8% құрады. Қытайда инфляцияның 2022 жылғы сәуірде қазіргі 2,1% деңгейінен, алайда тұтынушылық белсенділіктің әлсіз өсуіне байланысты бірқалыпты қарқынмен одан әрі жеделдейді деп болжанады.

Нарықтағы мұнай бағасы

Әлемдік нарықта мұнайдың жоғары бағасы ЕО-ның Ресей мұнайына ішінара эмбаргосымен қолдау тапты, сонымен бірге коронавирустың таралуына байланысты Қытайда карантинның қайталану қаупімен тежеліп отыр. Бұдан кейін энергия тасымалдағыштарға жоғары бағаның және орталық банктердің жетекші экономикаларды ынталандыру бағдарламаларын қысқарту қысымымен сұраныс біршама әлсірейді деп күтілуде.
2022 жылдың соңына қарай АҚШ-та және ОПЕК+ елдерінде мұнай өндірудің өсуіне байланысты (2022 жылдың соңына қарай келісім қолданысының тоқтатылуына байланысты) бағалар біршама төмендеуі ықтимал. Осылайша, 2022 жылы мұнайдың орташа бағасы бір баррель үшін 100 АҚШ доллары шамасында, ал 2023 жылы – 90 АҚШ долларына жуық болады деп болжануда.
Халықаралық ұйымдардың болжамдарын және мұнайға баға белгілеудің бұдан кейінгі траекториясына әсер ететін факторларды ескере отырып, базалық сценарий бойынша Brent маркалы мұнайдың бағасы болжамдық кезеңнің соңына дейін бір баррель үшін 90 АҚШ доллары деңгейінде айқындалды.
Жаңалықтар
0