https://sputnik.kz/20210114/Ulttyq-tabigi-parkter-16029802.html

Тұмса табиғат: ұлттық парктердің ғажайып суреттері

Sputnik Қазақстан

11 қаңтар – қорықтар мен ұлттық парктер күні. Ал бүгінгі таңда Қазақстанда он мемлекеттік табиғи қорық бар 14.01.2021, Sputnik Қазақстан

2021-01-14T14:15+0500

2022-02-01T13:05+0500

https://sputnik.kz/img/07e5/01/0c/16001453_0:312:3071:2048_1920x0_80_0_0_c08f284a20731761e224617f7cf2ae70.jpg

Sputnik Қазақстан

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rossiya Segodnya“

252

2021

Sputnik Қазақстан

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rossiya Segodnya“

252

Жаңалықтар

kk_KK

Sputnik Қазақстан

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rossiya Segodnya“

252

1920

1080

true

1920

1440

true

https://sputnik.kz/img/07e5/01/0c/16001453_0:118:3071:2048_1920x0_80_0_0_583b1b85416b768df45a47b348e456fc.jpg

1920

true

Sputnik Қазақстан

media@sputniknews.com

+74956456601

MIA „Rossiya Segodnya“

252

Sputnik Қазақстан

мультимедиа

Тұмса табиғат: ұлттық парктердің ғажайып суреттері

14:15 14.01.2021 (жаңартылды: 13:05 01.02.2022)

11 қаңтар – қорықтар мен ұлттық парктер күні. Ал бүгінгі таңда Қазақстанда он мемлекеттік табиғи қорық бар

Мемлекеттің ерекше қорғауындағы ұлттық табиғи парктердің төртеуі – табиғи резерват, елуі – табиғи қорықша және бес – қорықтық аймақ бар.

Қазақстандағы алғашқы ұлттық парк (Баянауыл) 1985 жылы құрылды. Ұлттық парктер құрудың негізгі идеясы – адамдарға қолжетімділікті қамтамасыз ете отырып, жабайы табиғаттың ерекше аймақтарын сақтау болып табылады.

Елдегі ең үлкен әрі ерекше аймақ – Қатон-қарағай мемлекеттік ұлттық табиғи паркі. Оның ауданы 643 477 гектарды құрайды. Ең ірі қорық саналатын Қорғалжын қорығы Ақмола мен Қарағанды облысында 543 171 гектар алқапты алып жатыр.

Қазақстанда ТМД үшін теңдесі жоқ Барсакелмес мемлекеттік табиғи қорығы бар. Бұл экологиялық жағдайы экстремалды сипаттағы жалғыз қорық. Ол жаһандық дәрежедегі экологиялық апат (Арал теңізі тартылуы) аймағында орналасқан.

Оқи отырыңыз: Аңыз әңгімелер негізінде салынған әлемдегі таңғажайып көпірлер – фото

Қазақстандағы ерекше қорғалатын аймақтардың жалпы көлемі ел аумағының 8,2%-ін құрайды.

Салыстыру үшін айтсақ, Ресейде 108 қорық, 63 ұлттық парк және 60 мемлекеттік табиғи қорықша бар. Федералдық және өңірлік деңгейдегі ерекше қорғалатын аймақтардың жалпы көлемі Ресей аумағының 13,6%-ін құрайды.

Карелияның Кижи аралы - Sputnik Қазақстан

1/20

Медиабанкке өту

Карелияның Кижи аралындағы "Киджи" мемлекеттік тарихи-архитектуралық және этнографиялық музей-қорығының аумағы.

Бурабай мемлекеттік ұлттық табиғи паркіндегі Бурабай көлі - Sputnik Қазақстан

2/20

"Бурабай" мемлекеттік ұлттық табиғи паркіндегі Бурабай көлінің ең танымал көрінісі. Парктің аумағы 129 299 гектарды құрайды.

Аркаим тарихи-мәдени қорығы - Sputnik Қазақстан

3/20

Медиабанкке өту

"Аркаим" тарихи-мәдени қорығындағы "Шаманка" шоқысындағы "Тілектер шиыршығы".

© Photo : Пресс-служба АО "Национальная компания Kazakh Tourism"Павлодар облысының Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркіндегі тау мен орман. 1985 жылы парктің негізі қаланып, ол Қазақстандағы алғашқы ұлттық парк болды. Баянауыл тау сілеміндегі табиғи флора мен фаунаны сақтау және қалпына келтіру парктің құрылуына себеп болды. Парктің жалпы ауданы 68 452,8 гектарды құрайды.

Павлодар облысының Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркі - Sputnik Қазақстан

4/20

Павлодар облысының Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркіндегі тау мен орман. 1985 жылы парктің негізі қаланып, ол Қазақстандағы алғашқы ұлттық парк болды. Баянауыл тау сілеміндегі табиғи флора мен фаунаны сақтау және қалпына келтіру парктің құрылуына себеп болды. Парктің жалпы ауданы 68 452,8 гектарды құрайды.

Орыс Арктикасы ұлттық паркіндегі морждар - Sputnik Қазақстан

5/20

Медиабанкке өту

"Орыс Арктикасы" ұлттық паркіндегі морждардың жатағы. Оран аралдары. Жаңа Жер архипелагы.

© Sputnik / Тимур БатыршинӘн салатын құм төбе Алматы облысының "Алтынемел" ұлттық паркінің аумағындағы Жоңғар Алатауының жоталары – Үлкен және Шағын қалқандарының ортасындағы дәлізде орналасқан. Жалпы бұл парк Алматыдан солтүстік-шығысқа қарай 183 километр қашықтықта жатыр.

Алтынемел ұлттық паркінің аумағы - Sputnik Қазақстан

6/20

Ән салатын құм төбе Алматы облысының "Алтынемел" ұлттық паркінің аумағындағы Жоңғар Алатауының жоталары – Үлкен және Шағын қалқандарының ортасындағы дәлізде орналасқан. Жалпы бұл парк Алматыдан солтүстік-шығысқа қарай 183 километр қашықтықта жатыр.

Псков облысының Себежский ұлттық паркі - Sputnik Қазақстан

7/20

Медиабанкке өту

Псков облысының "Себежский" ұлттық паркіндегі "Қасиетті су" бұлағының үстінде салынған шағын шіркеу.

© Sputnik / Тимур БатыршинКүнгей Алатау шатқалдарының бірінде орналасқан Қайыңды көлін Қазақстандағы ең ерекше табиғат жаратылысы деп атауға болады. Оның басты ерекшелігі – су ішінде өсіп тұрған шыршалар. Ол "Көлсай көлдері" мемлекеттік ұлттық табиғи паркінде орналасқан.

Алатау шатқалдарының бірінде орналасқан Қайыңды көлі - Sputnik Қазақстан

8/20

Күнгей Алатау шатқалдарының бірінде орналасқан Қайыңды көлін Қазақстандағы ең ерекше табиғат жаратылысы деп атауға болады. Оның басты ерекшелігі – су ішінде өсіп тұрған шыршалар. Ол "Көлсай көлдері" мемлекеттік ұлттық табиғи паркінде орналасқан.

Қырымның Опук қорығындағы Кояш көлі - Sputnik Қазақстан

9/20

Қырымның Опук қорығындағы Кояш көлі. Төмен түскен су салдарынан көлге алқызыл түс беретін балдырлар мен көлдің табаны көрінеді.

© Sputnik / Анатолий УстиненкоРеспубликадағы ең үлкен ұлттық табиғи парк – Шығыс Қазақстандағы Қатон-Қарағай ұлттық паркі. Оның ауданы 643 477 гектарды құрайды. Парк 2001 жылы құрылды. 2014 жылы ЮНЕСКО-ның ерекше қорғалатын мұралар тізіміне енді.

Шығыс Қазақстандағы Қатон-Қарағай ұлттық паркі - Sputnik Қазақстан

10/20

Республикадағы ең үлкен ұлттық табиғи парк – Шығыс Қазақстандағы Қатон-Қарағай ұлттық паркі. Оның ауданы 643 477 гектарды құрайды. Парк 2001 жылы құрылды. 2014 жылы ЮНЕСКО-ның ерекше қорғалатын мұралар тізіміне енді.

Пушкиндегі Царское Село мемлекеттік музей-қорығының Александровский паркіндегі Үлкен Қытай көпірінің үстінде орналасқан мүсін. - Sputnik Қазақстан

11/20

Медиабанкке өту

Пушкиндегі "Царское Село" мемлекеттік музей-қорығының Александровский паркіндегі Үлкен Қытай көпірінің үстінде орналасқан мүсін.

© Photo : пресс-служба акимата Алматинской области1998 жылдың 21 сәуірінде құрылған "Алакөл" мемлекеттік табиғи қорығындағы Алакөл көлі. Алакөл-Сасықкөл көлдерінің жүйесі Орталық Азия-Үндістан құстардың қоныс аудару жолында орналасқан. Сондықтан, су мен су маңындағы құстардың тіршілік ету ортасы ретінде көлдер әлемдік маңызы бар сулы-батпақты алқап болып табылады. Сол себепті 2009 жылдың 25 қарашасында Алакөл-Сасықкөл көлдерінің жүйесі халықаралық маңызы бар Рамсар конвенциясының халықаралық су-батпақты алқаптар тізіміне енді. 2004-2011 жылдар аралығында қорық аумағында жаһандық маңызы бар су-батпақты алқаптарды сақтауға бағытталған жоба әрекет етті. Бұл жоба Жаһандық экологиялық қор мен Қазақстан үкіметімен бірлесен БҰҰ Даму жобасы болып табылады.

12/20

1998 жылдың 21 сәуірінде құрылған "Алакөл" мемлекеттік табиғи қорығындағы Алакөл көлі. Алакөл-Сасықкөл көлдерінің жүйесі Орталық Азия-Үндістан құстардың қоныс аудару жолында орналасқан. Сондықтан, су мен су маңындағы құстардың тіршілік ету ортасы ретінде көлдер әлемдік маңызы бар сулы-батпақты алқап болып табылады. Сол себепті 2009 жылдың 25 қарашасында Алакөл-Сасықкөл көлдерінің жүйесі халықаралық маңызы бар Рамсар конвенциясының халықаралық су-батпақты алқаптар тізіміне енді. 2004-2011 жылдар аралығында қорық аумағында жаһандық маңызы бар су-батпақты алқаптарды сақтауға бағытталған жоба әрекет етті. Бұл жоба Жаһандық экологиялық қор мен Қазақстан үкіметімен бірлесен БҰҰ Даму жобасы болып табылады.

Саяно-Шушенский мемлекеттік табиғи биосфералық қорығының аумағы. - Sputnik Қазақстан

13/20

Медиабанкке өту

"Саяно-Шушенский" мемлекеттік табиғи биосфералық қорығының аумағы.

© Sputnik / Alexei Danichev / Медиабанкке өтуЛенинград облысы, Приморск қаласы маңында Фин шығанағындағы "Қайыңды арал" мемлекеттік табиғи кешенді қорықшаның аумағында Үлкен қайың аралындағы Званка көлі.

Фин шығанағындағы Қайыңды арал - Sputnik Қазақстан

14/20

Медиабанкке өту

Ленинград облысы, Приморск қаласы маңында Фин шығанағындағы "Қайыңды арал" мемлекеттік табиғи кешенді қорықшаның аумағында Үлкен қайың аралындағы Званка көлі.

Липецк облысындағы Галичья Гора қорығындағы орналасқан жыртқыш құс тәлімбағындағы үкі. - Sputnik Қазақстан

15/20

Медиабанкке өту

Липецк облысындағы "Галичья Гора" қорығындағы орналасқан жыртқыш құс тәлімбағындағы үкі.

16/20

Шарын шатқалы – ұлттық саябақ орналасқан Алматы облысының ең көрікті жерлердің бірі. Мұндағы әйгілі "Қорғандар алқабына" мыңдаған туристер қызығушылық танытады.

Х.Шапошников атындағы Кавказ мемлекеттік табиғи биосфералық резерваты аумағындағы Фишт-Оштен тау сілемі. - Sputnik Қазақстан

17/20

Медиабанкке өту

Х.Шапошников атындағы Кавказ мемлекеттік табиғи биосфералық резерваты аумағындағы Фишт-Оштен тау сілемі.

© SputnikҚарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғи паркі Қазақстанның алып дала кеңістігінің орталығында тау-орманды оазис ретінде орналасқан. Ұлттық паркте сүтқоректілердің 45 түрі, құстардың 150-ден астам түрі мекен етеді. 2019 жылы қорықта өрт болып, оның көлемі 3 700 гектар аумақты қамтыды. Мұның 1 900 гектары орман болатын.

Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғи паркі - Sputnik Қазақстан

18/20

Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғи паркі Қазақстанның алып дала кеңістігінің орталығында тау-орманды оазис ретінде орналасқан. Ұлттық паркте сүтқоректілердің 45 түрі, құстардың 150-ден астам түрі мекен етеді. 2019 жылы қорықта өрт болып, оның көлемі 3 700 гектар аумақты қамтыды. Мұның 1 900 гектары орман болатын.

Камчаткадағы Кронот мемлекеттік табиғи биосфералық қорығындағы Шағын Семячик жанартауындағы кратер көлінің тікұшақтан көрінісі. - Sputnik Қазақстан

19/20

Медиабанкке өту

Камчаткадағы Кронот мемлекеттік табиғи биосфералық қорығындағы Шағын Семячик жанартауындағы кратер көлінің тікұшақтан көрінісі.

© Photo : Сайт Сайрам-Угамского национального паркаТүркістан облысындағы Сайрам-Өгем ұлттық паркі. Паркте жеті табиғи аймақ бар. Мұнда түрлі жабайы табиғаттың өкілдері тіршілік етеді. Атап айтсақ, паркте сүтқоректілердің 59 түрі, оның ішінде Батыс Тянь-Шань үшін таңсық саналатын Мензбир суыры, құстың 300-ге жуық түрі және 1 635 өсімдік түрі бар. Оның 240-ы Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.

Түркістан облысындағы Сайрам-Өгем ұлттық паркі. - Sputnik Қазақстан

20/20

Түркістан облысындағы Сайрам-Өгем ұлттық паркі. Паркте жеті табиғи аймақ бар. Мұнда түрлі жабайы табиғаттың өкілдері тіршілік етеді. Атап айтсақ, паркте сүтқоректілердің 59 түрі, оның ішінде Батыс Тянь-Шань үшін таңсық саналатын Мензбир суыры, құстың 300-ге жуық түрі және 1 635 өсімдік түрі бар. Оның 240-ы Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.