НҰР-СҰЛТАН, 21 мамыр – Sputnik. Коронавирус пандемиясынан кейін азық-түлік қауіпсіздігі әлемдік экономиканың басты сын-қатерлерінің бірі болады, ал Қазақстан мен Ресей бұл жағдайдан ауыл шаруашылығы өнімдерінің көлемін ұлғайту арқылы пайда көре алады және бүкіл әлем үшін ірі азық-түлік жеткізушіге айналады, деп хабарлады "Астана" ХҚО басқарушы директоры Қайрат Келімбетов РИА Новостиге берген сұхбатында.
"Қазіргі коронавирус пандемиясы сияқты эпидемиологиялық дағдарыстың ықтимал салдарының бірі азық-түлік қауіпсіздігі проблемасы болуы мүмкін. Мен Ресей мен Қазақстан сияқты елдер ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру мүмкіндігін арттырып, бүкіл әлем үшін осы өнімдердің ірі көзіне айналуы қажет деп ойлаймын", - деді Келімбетов.
Оның айтуынша, әртүрлі елдердің үкіметі пандемиядан кейін әлемдік экономика қалай және қай бағытта дамитынын өздері үшін анықтап алуы тиіс.
"Белгісіздік бар жерде жедел құрылымдық реформалар қажет. Мысалы, осындай бағыттардың бірі Ресей соңғы кездері өте үлкен жетістікке жеткен ауыл шаруашылығы саласы болды, бүгінде ауыл шаруашылығы экспорты 25 миллиард доллардан асып отыр", - деп түсіндірді ол.
Агенттіктің сұхбатшысы бүгінгі таңда мұндай көптеген бағыт бар екенін, бұл реформаларды жүзеге асыру қажет екенін атап өтті. Олардың арасында цифрландыру, мемлекеттік басқаруды жетілдіру, жеке қаржы жүйесінің тұрақтылығын арттыру жұмыстарын атап өтуге болады.
Оқи отырыңыз: Экономиканы қалпына келтіру бағдарламасын бастау қажет – Назарбаев
"Біз бұл бірнеше жыл шығынды қажет етуі мүмкін екенін түсінеміз. Яғни жаһандық экономикалық және қаржы дағдарысы, мұнай-газ өнеркәсібі саласындағы дағдарыс салдарынан салықты жоғалтамыз. Карантин режимін енгізумен байланысты кірістерден де айырыламыз, бірақ орта мерзімді перспективаны ойлануымыз керек, оны қалай қалпына келтіреміз, экономиканы қайта іске қосып, ол өзін-өзі қамтамасыз етіп, болашаққа жаңа резервтер құру үшін компанияларымызды, еліміздегі адамдарды қалай қолдаймыз деген мәселелерге басымдық беру қажет", - дейді ол.
Пандемиядан кейінгі әлемдік экономика
Келімбетов пандемиядан кейін әлемдік экономиканы дамытудың үш сценарийі бар деп санайды.
Экономикасы ең үлкен елдер өздігінен оқшаулану бағытын жалғастырады және коронавирус пандемиясынан кейін әлем бірнеше тәуелсіз макроөңірге бөлінеді, олардың барлығы өз өндірісі мен қаржы жүйелеріне қолдауды арттырады, деп атап өтті АХҚО басқарушы директоры.
"Мен барлық елдің одан әрі дамуында үш негізгі айырық бар деп есептеймін. Біріншіден, бұл өзін-өзі қамтамасыз ету және өзін-өзі оқшаулау бағыты. Ірі және өзін-өзі қамтамасыз ететін экономикасы, көп халқы бар көптеген ел осы бағытты таңдауы мүмкін. Мысалы, Америка Құрама Штаттары" - деді Келімбетов.
Екінші сценарий – банктер мен кәсіпорындарды ұлттық деңгейде кең көлемде қолдау.
Оның пікірінше, бұл сценарийлерді іске асыру Ресей мен Қазақстан сияқты елдер үшін проблемаға айналады, өйткені оқшаулау және толығымен импорт алмастыру бағыты оларға әлеуметтік-экономикалық даму үшін қажетті тұрақты өсу қарқынын ұстап тұруға мүмкіндік бермейді. Бірақ елдер қазір қалыптасып жатқан сауда блоктарында лайықты орын ала алса, олар бұған дайындалып, тіпті пайда да таба алады. Осындай блоктарды құру экономикалық дамудың үшінші сценарийіне кіреді.
