МӘСКЕУ, 29 шілде – Sputnik, Александр Хроленко. Сириядағы күрделі әскери-саяси жағдай көбінесе АҚШ басқыншы күштері мен жеке әскери компанияларының, сондай-ақ олармен байланысты халықаралық террористік және бейтарап үкіметтік емес ұйымдардың күш-жігерінің арқасында сақталып отыр. Бұл туралы Ресей Федерациясы Қорғаныс министрлігінде өткен брифингте Ресей Қарулы Күштері Бас штабының Бас жедел басқармасының бастығы генерал-полковник Сергей Рудской мәлімдеді.
Негізгі террористік құрылымдардың жеңілуі Ресей қарулы күштеріне Сириядағы белсенді әскери іс-әрекеттерді 2018 жылдың желтоқсанында аяқтауға мүмкіндік берді. Хмеймим және Тартустегі Ресей әскери базаларының құрамына кірмейтін техника мен қару-жарақтар Ресей Федерациясының аумағына шығарылды. Ресей әскерлері тобының саны азайды. Хмеймим әуе базасы және Тартус әскери теңіз флотының материалдық-техникалық қамтамасыз ету пункті күнделікті режимде жұмыс істеп тұр, авиациялық ұшулар барынша қысқартылды.
Сирия мен Ресейдің ведомствоаралық үйлестіру штабы Сирия Араб Республикасында (САР) бейбітшілік орнатуға тиімді үлес қосып жатыр. Олар сондай-ақ БҰҰ-мен ынтымақтаса отырып, сириялық босқындардың үйіне оралуына көмектесуде. Соңғы бір жылдың ішінде тек Иордания мен Ливаннан 329 мыңнан астам адам оралды.
Сирияда бейбіт өмірді, өнеркәсіптік өндіріс пен ауыл шаруашылығын жандандыру бағдарламасы сәтті жүзеге асырылуда. САР аумағында 5 мың 906 тұрғын үй, 332 медициналық мекеме, 1 мың 539 мектеп, басқа да әлеуметтік инфрақұрылым нысандары қалпына келтірілді.
Дегенмен Идлиб аймағындағы жағдай осы жылдың маусым айынан бастап нашарлады.
2018 жылдың 17 қыркүйегіндегі меморандумға сәйкес, Ресей мен Түркия тараптары Идлибтің құлдырау аймағында өзара іс-қимыл жасап жатыр. Мұнда түрік бақылау бекеттері жұмыс істейді, бірлескен күзет қойылған. Соған қарамастан, "Хайят Тахрир аш-Шам"* ( ДАИШ филиалы) лаңкестік тобының содырлары Сирия елді мекендері мен үкіметтік емес әскерлеріне оқ жаудыруын тоқтатпай отыр, Сирия бөлімшелеріне, тіпті Хмеймим авиабазасына шабуыл жасауға тырысуда – 17 және 22 шілдеде дүркіндетіп ату реактивті жүйесі (ДАРЖ) және екпінді ұшқышсыз ұшақтары қолданылды.
Бағыттардың әрқайсында 300 содырдан тұратын отрядтар әрекет етеді, беске дейін танк, онға дейін бронетехника және 20-ға дейін пикап бар. Барлық шабуылға Сирия үкіметінің әскері тойтарыс берді (Ресей әуе-ғарыш күштерімен бірлесіп). Соған қарамастан, соңғы төрт айда Сирияның 110 әскери қызметкері мен 65 бейбіт тұрғын Идлибтің құлдырау аймағындағы содырлардың шабуылдарынан құрбан болды.
Сергей Рудскойдың айтуынша, соңғы бір жарым айдың ішінде Идлиб құлдырау аймағының оңтүстік-батыс бөлігінде дәл соққылардың нәтижесінде 11 танк, 17 жаяу әскер машинасы, 12 РСЗО, 29 пикап, 40-тан астам қолдан жасалған ұшқышсыз ұшақ жойылды. Нысаналар үш тәуелсіз канал арқылы расталғаннан кейін ғана жойылады, бұл бейбіт тұрғындардың кездейсоқ қаза табуын болдырмайды.
Ресейлік әскери барлау Идлибтің құлдырау аймағының оңтүстік-батыс бөлігінде 500-ге жуық содырдың жасырын орналасуын, шоғырлануын және шабуылға дайындалып жатқанын анықтады. Сонымен қатар, дүркіндетіп ату жүйесі мен өзге де шетелдік өндірістің ату құралдарының саны өсуде.
САР-дың шығыс бөлігінде, америкалықтар жаулап алған Эт-Танф 50 шақырымдық аймағында АҚШ әскери нұсқаушылары "қарулы оппозицияның" ірі құрамасын, іс жүзінде 2700-ге жуық террористі дайындап жатыр.
САР үкіметінің бақылауындағы аумақтардағы жағдайды тұрақсыздандыру үшін – мемлекеттік әскери құрылымдарға қарсы террорлық шабуылдар ұйымдастырып, мұнай және газ нысандарын қирату үшін жақсы дайындалған диверсанттар жіберіліп жатыр.
Евфраттың шығыс жағалауында Сириядағы жалпы саны 3500 адамнан асатын америкалық жеке әскери компаниялар (ЖӘК) қызметкерлерінің саны артуда. АҚШ Сирияның заңды үкіметіне тиесілі мұнай кен орындарын тонаумен ашық түрде айналысып жатыр. Америкалық ЖӘК-тердің қызметін халықаралық антитеррорлық коалиция авиациясы қолдауда.
Ұрланған Сирия мұнайынан түскен табысты америкалықтар кейіннен бір-біріне қарсы шығатын күрдтер мен араб содырларын қаржыландыруға және қаруландыруға жұмсап жатыр. Бір айда 300-ден астам теракт тіркеліп, салдарынан Вашингтонмен одақтас болған Сирия демократиялық күштерінің 205 сарбазы өлтірілді, 154-і жараланды.
АҚШ-тың ұстанымы САР қақтығыс аймағындағы жағдайды ушықтырып жатыр, Евфраттың шығыс жағалауындағы халық америкалық әскери басқыншылыққа қарсы күн сайын наразылық білдіруде. Алеппо қаласында өткен Заевфратья халықтарының конгресі (20 маусым) Сирияның аумақтық тұтастығын қалпына келтіруді, оның аумағында заңсыз жүрген шетелдік әскери контингенттерді шығаруды, елдің біртұтас экономикасын қалпына келтіру шараларын қабылдауды талап етті.
* - Қазақстанда, Ресейде және басқа елдерде тыйым салынған террористік топ.
