Әлем

Ғарышты игеру әлем үшін жаңа күшке айнала ма

© Photo : Public domain / Western LandscapesПолная луна в небе над Вашингтоном
Полная луна в небе над Вашингтоном  - Sputnik Қазақстан
Жазылу
АҚШ президенті америкалықтарға ғарыштық ресурстарды игеру құқығын қамтамасыз ететін жарлыққа қол қойды. Құжатта ғарыш заңды және физикалық тұрғыдан адам әрекетінің ерекше саласы болғанымен, АҚШ-тың оны қоғамдық игілік деп санамайтындығы нақты айтылған

Ақ үй дұрыс атап өткеніндей, АҚШ ұзақ уақытқа созылған ұстанымына ешбір өзгеріс енгізбестен растаған, деп жазады РИА Новости.

Шынында да, бүкіл әлем қиын кезеңдерді бастан өткеріп жатқанына қарамастан, АҚШ-тағы жағдайды сипаттауға "тамаша дауыл" тіркесі ыңғайлы. Өте ауыр соққының бірі – COVID-19 эпидемиясы. Қазір оны жұқтырғандар саны өте көп, ал қайтыс болғандар саны он мыңнан асты.

Екінші жағынан, өткір экономикалық дағдарыс бар. Сарапшылар мұны атом бомбасына теңейді және оның жойқын әсері болуы мүмкін деп ашық айтады. Оны жеңілдету үшін билік төтенше шаралар қолданып, экономиканы сақтап қалуға бағытталған қадамдар жасап жатыр.

Әлеуметтік сала экономиканың тасасында қалып, заңды түрде құлдырады да, Трамптың президенттіктің үш жылдағы жетістіктерін шын мәнінде жоққа шығарды. Жұмыссыздық деңгейі бұрынғы рекордтан асты, сарапшылар бұл тек бастамасы болуы мүмкін, одан әрі нашарлай түседі деп болжайды.

Америка ғарышта соғыспақшы  - Sputnik Қазақстан
Видео
АҚШ ғарышта соғысуды көздейді. Ресейдің жауабы қандай?
Сонымен қатар, келесі президенттік сайлауға дейін алты айдан аз уақыт қалды, бұл тек Ақ үйдің қазіргі иесіне ғана емес, сонымен бірге бүкіл ел үшін тағдырлы сәт.

Осындай жағдайда Дональд Трамп ғарышқа назар аударуды қажет деп санады. Оның үстіне бұл кездейсоқ қызығушылық емес. Ол осы кезге дейін бірнеше рет аталған тақырып туралы мәлімдеген болатын.

Айталық, өткен жылдың қаңтарында АҚШ президенті егер НАСА 2020 жылға дейін Марсқа бір адамды жеткізіп берсе, оған шексіз ақша бөлетінін мәлім еткен.

2019 жылдың наурызында Трамп алдағы бес жыл ішінде америкалықтардың Айға жеткізілуін талап етті. Ал шілдеде ол аталған тақырыпқа қайта оралып, қысқа мерзім ішінде Қызыл ғаламшарда АҚШ туын орнатуға уәде берді.

Осы жылдың ақпан айында президент конгреске Ай мен Марсқа ұшатын ұшу бағдарламасын қаржыландыруға өтініш білдірді. Сондықтан жаңа жарлық Трамптың бірнеше жылдар бойы жүргізіп отырған саясатына сай келеді.

Негізгі мәселе бұл емес: егер қарсы пікір айтылмаса, АҚШ көшбасшысының ғарыш тақырыбындағы дерек-дәйектерін қалай бағалау керек?

Ал енді әлем біздің көз алдымызда құлдыраған кезде, АҚШ президенті ғарышты игеру тақырыбын қозғауды жалғастыруда.

Трамп тарапынан бұл таңғажайып қылық емес және ақымақтық та емес. Ол іс жүзінде америкалық экономика душар болған тығырықтан шығудың жолын біледі. 

Оқи отырыңыз: Қазақстан "Бәйтерекке" қанша ақша жұмсайды – парламент заңды қабылдады

Әлемдік экономика кезекті үлкен қайта бөлуді қажет ететін жүйелік дағдарысқа тап болды. АҚШ бұл жүйенің негізгі бенефициары – жанталасушы жүйесі болып табылады. Әлемде бәсекелестер салмақты күшке ие болды, сондықтан жалғасып жатқан өзгерістер Вашингтонды үлкен шығындарға ұшыратады.

Мұндай жағдайда америкалық экономиканы қайта құруға және жаңартуға бағытталған кез-келген күш қысқа мерзімді нәтижеге әкеледі. Бізге ұзақ уақыт бойы тұрақты дамуды қамтамасыз ететін түбегейлі жаңа күш керек. Шамасы, Дональд Трамп мұны жер үсті кеңістігі деп санайды.

Справа налево: космонавты Роскосмоса Иван Вагнер, Анатолий Иванишин и астронавт НАСА Кристофер Кэссиди  - Sputnik Қазақстан
Ғарышкерлерге қол алысып, құшақтасуға тыйым салынды
Бұл қазіргі уақытта өте күмәнді идея. Елу-алпыс жыл бұрын, сарапшылар да, қалың бұқара да ХХІ ғасырдың басында адамзат ғарышты зерттеп, одан бірегей және шексіз ресурстарды алатындығына толық сенімді болды. Алайда, шындық оптимистік көзқарастан төмен болып шықты.

Ғарыш әлемдегі дамыған державалардың өте қымбат "хоббиі" болып қала береді. Оның коммерциялық қолданылуы тым шектеулі (байланыс спутниктері мен соған ұқсас жобалар), бірақ бұқаралық ақпарат құралдары үнемі жағымсыз жаңалықтар жеткізеді. Өткен аптада ғана OneWeb-тің банкроттығы мен Илон Масктың тағы бір сәтсіздігі туралы әлем білді.

Ерте ме, кеш пе, адамзат баласын ғарышты зерттеудің жаңа сатысына шығаратын, оны коммерциялық тұрғыдан тартымды ететін ғылыми және технологиялық серпіліс болатынына күмән жоқ. Алайда, бұл мәселені жылдам шешуге бәс тігу өте қауіпті. Бірақ Трамп оны жасауға ниет білдірген сияқты.

Жаңалықтар
0