АСТАНА, 5 желтоқсан – Sputnik. Қазақстан тауарлардың жаңа топтарын қоса отырып, таңбалау жүйесін дамытуды жалғастырып жатыр.
Бұл туралы Қазақстан Республикасы сауда және интеграция бірінші вице-министрі Айжан Бижанова "Антиконтрафакт" ХІІ халықаралық форумының "Қауіпсіздік кеңістігі: контрафактісіз және бұрмалаусыз ЕАЭО болашағы" пленарлық отырысында мәлімдеді.
"Қазақстандағы таңбалау жүйесі қазірдің өзінде темекі өнімдері, аяқ киім және фармацевтика өнімдері сияқты салаларда өз нәтижелерін көрсетуде. Біз дұрыс бағытта келе жатырмыз және осы өнімдер тобын көбейтуге тырысамыз", - деді Бижанова.
Форумға қатысушы, Ресейдің өнеркәсіп және сауда вице-министрі Екатерина Приезжева Экономика жоғары мектебінің деректеріне сілтеме жасап, заңсыз нарықтың көлемі шамамен 30%-ды құрайтынын айтты.
Ол сондай-ақ Ресейде 2025 жылдың наурыз айында аяқталатын бакалея тауарларын таңбалау эксперименті туралы айтты. Оған 100-ден астам компания қатысуда, тәжірибе жүргізілген 5 айдың ішінде дүкен сөрелерінде 350 мыңнан астам таңбаланған өнім пайда болды, деді Приезжева.
"Айтқанымдай, қазірдің өзінде міндетті таңбалау күшіне енген әрбір өнім тобында оң нәтижелерді көріп отырмыз. Мәселен, таңбалау су нарығын 40,5%-ға "тазартты". Алкогольсіз сусындар нарығын 25%-ға. Нәтижесінде заңға қайшы әрекет ететін нарық қатысушыларының кетуіне байланысты бұл үлесті адал компаниялар алып жатыр", - деді Ресей өнеркәсіп және сауда министрінің орынбасары.
Нәтижелер сандар арқылы көрініп тұрғанын айтып, заңды өндірушілер өндіріс көлемін қалай белсенді түрде арттырып жатқаны туралы мәлімдеді.
"Мәселен, 2024 жылдың 3 тоқсанында темекі өнімдерінің көлемі 3 миллиардтан астам шартты қаптаманы құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан 12%-ға артық. Бұл Ресей Федерациясының темекі шегушілер санын азайту саясатын жүргізіп жатқанына қолжетіп тұр, біз темекі шегілмейтін салауатты өмір салтын ұстанамыз. Яғни, адамдар темекіні көбірек шекпеген, дегенмен нарық 12%-ға өсті. Бұл заңсыз темекі өнімдерінің заңсыз айналымы секторының жойылып бара жатқан кезінде тіркелді", - деді Приезжева.
2024 жылы Ресей Федерациясында кассалық-бақылау техникасын пайдалануға рұқсат беру режимі енгізілді. Сондықтан таңбаланған тауарларды кассада сату кезінде таңбалау кодын сканерлеу арқылы жүйеге сұраныс жолданады. Егер таңбалау жүйесінде сатылып жатқан осы өнім туралы деректер болмаса немесе қадағалау органдары сатуға тыйым салған болса, рұқсат беру құжаттамасы тоқтатылады немесе жойылады.
"Егер бұл өнімнің жарамдылық мерзімі өтіп кетсе, мемлекет реттейтін бағадан жоғары немесе төмен сатылса, онда мұндай өнімдер кассада бұғатталып, сол жылы сатылмайды. Кассадағы бұл бұғаттау механизмі 11 өнім санатына енгізілген. Келесі жылы біз бұл санаттарды міндетті таңбалауға жататын тауарлардың барлығына дерлік кеңейтетін боламыз", - деді Приезжева.
Осы режим жұмыс істеген алты ай ішінде Ресейдегі кассаларда мерзімі өткен 23 миллион литр сүт өнімдері мен контрафакті белгілері бар 67 литрге жуық су бұғатталды. Бұл үлкен көлемдегі өнім тұтынушыға жетпеді, сондықтан лицензиялау режимі орасан зор нәтиже береді деген сөз, деді ресейлік вице-министр.