АСТАНА, 1 тамыз – Sputnik. Тамыздағы ҰБТ, баланың денсаулық паспортын электронды форматқа көшіру, Қазақстан мектептеріне құжаттарды қабылдауды аяқтау. Бұл биылғы жылдың тамыз айында ел азаматтарын күтіп тұрған өзгерістердің бір ғана бөлігі.
Уақыт белдеулері мәселесі
2024 жылдың 1 наурызынан бастап Қазақстан UTC+5 бірыңғай уақыт белдеуіне көшті. Осылайша, еліміздің аймақтарында бұрын болған сағат айырмашылығы бір деңгейге келтірілді. Алайда, үкіметтің бұл шешімі ел азаматтары арасында үлкен дау мен пікірталас тудырды. Қазақстан үшін біртұтас уақыт белдеуін қолдаушылар мен оған қарсылар арасындағы дау уақытты бұрынғы қалыпқа келтіруді талап еткен петицияға әкелді.
Үндеу үкіметтің қарауы үшін қажетті 50 000 дауысты тез арада жинады. Нәтижесінде жұмыс тобы құрылды. Оған енген сарапшылар біртұтас уақыт белдеуін енгізу қаншалықты орынды болғанын қарастырады. Өтінішті қарауға 40 күн берілген. Тамыз айының басында комиссия құжаттың мазмұнына қатысты шешімді жариялауы керек.
Астана мен Алматыда жол жүру қымбаттайды
Қазақстанның елордасы – Астана мен еліміздің ең ірі мегаполисі – Алматы тұрғындары үшін тамыз айы қоғамдық көлікте жол жүру ақысын көтеруден басталады. Астанада 20 теңгеге қымбаттайды. 1 тамыздан бастап автобуспен жол жүретін азаматтар бір рет жол жүру үшін 110 теңге төлейді.
Сол сияқты алматылықтар үшін автобус, троллейбус және метродағы жол жүру бағасы 20 теңгеге қымбаттайды. 2024 жылдың тамыз айының басынан жол жүру құны картамен немесе банк қосымшасы арқылы 120 теңгені құрайды.
Бұл ретте Алматыдағы қоғамдық көлік жүргізушілеріне жол ақысын қолма-қол алуға толық тыйым салынуы мүмкін. Бұған дейін қоғамдық көлікте жол жүру ақысы өткен жылдың тамыз айында қымбаттаған болатын. Сол кезде де жол жүру ақысы 20 теңгеге – 80 теңгеден 100 теңгеге көтерілді. Қолма-қол төлегенде жол жүру ақысы 200 теңге болды.
Астана теміржол вокзалындағы автотұрақ арзандайды
Астанада 5 тамыздан бастап вокзал маңындағы ақылы тұрақ бағасы арзандайды.
"Барлық пайдаланушылар үшін қолайлы және әділ жағдайды қамтамасыз ету мақсатында сағатына 1 мың теңгелік міндетті тарифі көлік тұрақта 2-6 сағат болғаннан кейін жойылады", - деп хабарлады елорда әкімдігі.
Енді бір сағаттық тариф бойынша автотұрақта тұру үшін сағатына 200 теңге төлейді.
"Мәселен, қазіргі тариф бойынша көлікті үш сағатқа ақылы тұраққа қойғаны үшін жүргізуші 1200 теңге төлейді, ал жаңа тарифпен 600 теңге болады. Егер уақыт 6 сағаттан асса, онда қолданыстағы тарифпен 4200 теңге төлеуі керек, ал жаңа тарифпен 1200 теңге болады", - деп түсіндірді қала әкімдігі.
Астана вокзалындағы ақылы автотұрақтағы тұрақ құны 2017 жылдан бері өзгерген жоқ.
Мектептерге құжаттарды қабылдау
31 тамызда Қазақстанда мектеп, гимназия және лицейлердің бірінші сыныбына балаларды қабылдауға құжат қабылдау аяқталады. Өткен жылдары құжаттарды қабылдау мерзімі 1 тамызда аяқталған. Ата-аналардың өтініші бойынша Қазақстанның оқу-ағарту министрлігі құжаттарды қабылдау мерзімін ұзарту туралы шешім қабылдады.
"Егер бұрын бірінші сыныпқа қабылдау мерзімі 1 сәуір мен 1 тамыз аралығында болса, енді баланың ата-анасынан немесе өзге де заңды өкілдерінен бірінші сыныпқа құжаттарды қабылдау қазіргі күнтізбелік жыл бойынша 1 сәуір мен 31 тамыз аралығында жүргізіледі", - делінген Қазақстан Республикасы оқу-ағарту министрлігінің баспасөз хабарламасында.
Мектептен мектепке тек каникул кезінде ғана көшуге шектеу де алынып тасталды.
"Жаңа ережеге сәйкес, балаларды оқу жылы ішінде тұрғылықты жері бойынша мектептен мектепке ауыстыруға болады", - деп түсіндірді Қазақстанның оқу-ағарту министрлігі.
Оныншы сыныпқа көшкен оқушылардың өтініштерін қабылдау мерзімі де 15 тамыздан 31 тамызға дейін өзгертілді. Техникумдар мен колледждерге құжаттар қабылдау осы жылдың 25 тамызында аяқталады.
Бала денсаулығының электрондық паспорты
Қазақстанның денсаулық сақтау министрлігі медициналық қызметтерді цифрландыру жұмысы аясында Бала денсаулығы паспортын электронды форматқа көшіру жобасын әзірледі. Ата-аналар бұл құжатты баланы мектепке бірінші сыныпқа қабылданған кезде ұсынуы керек.
"Бұл құжаттың қағаз түрінде болуы көбінесе оның жоғалуына немесе деректердің жоғалуына, емханаларда ұзақ күтуге әкеп соқтырды. Осы мәселелерге жауап ретінде Денсаулық сақтау министрлігі оқу-ағарту министрлігімен бірлесіп, Бала денсаулығы паспортын электронды форматқа көшіруді бастады", - деп хабарлады Қазақстанның денсаулық сақтау министрлігінің баспасөз қызметі.
Ата-аналар үшін электронды паспортты енгізу қағазбастылықты қысқартады және eGov Mobile және eDensaulyq электрондық қызметтері арқылы балаларының денсаулығы туралы ақпаратқа ыңғайлы қолжетімділікті береді. Білім беру мекемелері емханаларда медициналық тексеруден өткеннен кейін автоматты түрде берілетін оқушылардың денсаулық жағдайы туралы өзекті мәліметтерді жылдам алу мүмкіндігіне ие болады. Электрондық төлқұжатты eGov Mobile-мен интеграциялау тамыз айында аяқталуы тиіс.
Қазақстанда ауыл шаруашылығы санағы басталады
Қазақстанда 2024 жылдың тамызында ауыл шаруашылығы санағы пилоттық режимде басталады. Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы бойынша 2025 жылы Қазақстанда қалалар мен ауылдардағы ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының, шаруалық, фермерлік қожалықтардың және жеке қосалқы шаруашылықтардың толық санағы жүргізілуі керек. Санақ бау-бақша және саяжай кооперативтеріне де қатысты.
"Халық санағы секілді заңды тұлғалар мен жеке шаруа қожалықтарының иелеріне арнайы web-порталда сауалнаманы толтыру ұсынылады. Сауалнаманы толтырмаған басқа респонденттер үшін деректерді жинау планшеттерді қолдану арқылы сұхбат жүргізушілермен жүзеге асырылады", – деді Ұлттық статистика бюросы басшысының орынбасары Мақсат Тұрлыбаев.
Қалаларда халықтың нысаналы жиынтығын анықтау үшін саяжай учаскелері мен жеке қосалқы шаруашылықтарға алдын ала зерттеу жүргізу жоспарлануда. Зерттеу жүргізудің есептік күні (бір уақыттағы санақ немесе есеп күні) - 1 тамыз.
Санақ сауалнамасын, әдістемесін, ақпараттық жүйелерін сынақтан өткізу, дала жұмыстарын жүргізу, бюджетті, интернетпен қамту сапасын және интернетсіз ақпараттық жүйелердің жұмысын бағалау үшін 2024 жылдың тамыз айында барлық өңірлерде пилоттық тексеру жүргізіледі.
Пилоттық тексеру нәтижелері бойынша әкімшілік деректердің сапасын бағалауды, мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерінің дайындығын және әкімшілік деректерді халық санағының негізгі кезеңінде пайдалану мүмкіндігін бағалауды қоса алғанда, анықталған проблемалар бойынша есеп жасалады.
Ресей бидайының елге әкелінуіне тыйым салынды
Қазақстан 2024 жылдың 1 тамызынан бастап ресейлік бидайдың импортына тыйым салуды 2025 жылдың 1 қаңтарына дейін ұзартты. Мұндай шешім заңсыз импорт өсімнен қорқу салдарынан қабылданды. Екінші маңызды себеп – Қазақстан биыл рекордтық астық жинауға үміттеніп отыр. Билік астыққа 50%-ға дейін экспорттық баж салығын енгізу мүмкіндігін де қарастыруда.
Банкроттық туралы заңға өзгерістер енгізу
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне несие берудегі тәуекелдерді азайту, қарыз алушылардың құқықтарын қорғау, қаржы нарығын реттеуді және атқарушылық өндірісті жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заңға қол қойды. Заң қазақстандықтардың өсіп жатқан қарыз жүктемесімен күресуге бағытталған нормалардың тұтас тізбесін қарастырады.
Қабылданған түзетулер жеке тұлғалар үшін банкроттық жариялпу процесін жеңілдетуге де қатысты. Мәселен, енді қарыз алушы кредиторлардың тізімін ұсынбайды және борыштық дауларды шешу рәсімдерін растайтын құжаттардың көшірмелерін жинамайды. Деректер Кредит бюросынан автоматты түрде сұралады. Түзетулер 2024 жылдың тамыз айының ортасында күшіне енеді.
Несие мөлшерлемелерінің көлемін өзгерту
Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі несиелер бойынша жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің мөлшерін азайтуды ұсынды. Кепілсіз несиелер – 46%-ға дейін (қазір 56%), кепілді несиелер – 35%-ға дейін (қазір 40%), ипотека – 25%-ға дейін, шағын несиелер – 46%-ға дейін, 45 күнге дейін шағын несиелер – әр адамға 0,3%-ға дейін. күн (жылдық 179%-дан аспайды). Жобаны талқылау 1 тамызға дейін созылып, 20 тамызда күшіне енеді деп жоспарлануда.