АСТАНА, 30 маусым – Sputnik, Михаил Воробьев. Кеше Ресейдің мемлекеттік думасы Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) аумағында ортақ цифрлық валюта құру туралы ұсыныс енгізілген қаулыны қабылдады.
Ақшаны батыс валютасында және шетелде сақтауға болмайды. Мемлекеттік Думаның ТМД істері жөніндегі комитетінің басшысы Леонид Калашников өз бастамасының себебін осылай түсіндірді.
Оның пікірінше, мәселенің өзектілігі Батыста Ресей Федерациясының Орталық банкінің активтері ғана бұғатталмаған. Себебі жақында ғана Ресей-Қырғыз Даму Қоры (РҚДҚ) да осы жағдайға тап болды.
Сондықтан дереу басқа валютаға – рубльге, юаньға немесе цифрлық валютаға көшу қажет, дейді парламентарий.
ЕАЭО ортақ цифрлық валютасын құру идеясының одан әрі тағдыры үкімет пен Орталық банкке байланысты, деп атап өтті Леонид Калашников.
ЕАЭО шеңберінде трансшекаралық есеп айырысуларда мұндай төлем бірлігін пайдалану активтерді бұғаттауды болдырмауға мүмкіндік береді. Өйткені төлемдерді жүзеге асыруға шетелдік банктер тартылмайды, деп түсіндірді Г.В.Плеханов атындағы Ресей экономикалық университетінің әлемдік қаржы нарықтары және қаржы технологиялары кафедрасының доценті Денис Перепелица.
Оның айтуынша, ортақ цифрлық валюта валютаны айырбастау және өтімділік мәселелеріне қатысты қиындықтарды алдын алуға көмектеседі, сонымен қатар трансшекаралық аударымдар процесін жылдамдатуға, құнын төмендетуге және жеңілдетуге ықпал етеді.
"Таяу шетел елдері коммерциялық банктер мен халықаралық төлем жүйелерін пайдаланатын дәстүрлі төлем жүйесінің кемшіліктерінсіз мінсіз төлем құралына ие болады", - деді ол.
Сарапшы SWIFT жүйесіне қосылған банктерді үшінші тұлғалардың бұғаттау мүмкіндігі секілді жағдайды кемшіліктер деп айтқанын түсіндірді.
"Сонымен қатар, SWIFT төлемнің әр кезеңінде комиссия алатын өте қымбат төлем жүйесі болып табылады", - деді Перепелица.
Оның айтуынша, ортақ цифрлық валютадағы төлемдердің ашықтығы айтарлықтай артады.
"Бұл валютаның әрбір бірлігінің өзіндік бірегей нөмірі болатындықтан, олардың әрқайсысы арқылы барлық төлем тізбегін бақылауға болады", - деді доцент.
Ресей өзінің ұлттық цифрлық рублін тестілеуден өткізіп жатыр. Бұл туралы Заманауи даму институтының "Қаржы және экономика" бағытының басшысы Никита Масленников айтты.
"Біз цифрлық рубльдің қалай жұмыс істейтінін Ресейде әлі тестілеген жоқпыз. Алдымен белгілі бір тәжірибені пысықтап, оның қалай жұмыс істейтінін көруіміз керек. Содан кейін қандай да бір ірі халықаралық жобаларға шығамыз", - деді ол.
Сонымен қатар бұл мәселеде ЕАЭО елдерінің барлығы бірдей жоғары деңгейде емес екенін де ескеру керек, деді Масленников.
Қазіргі уақытта ЕАЭО елдері арасында Ресейден басқа Қазақстан ғана ұлттық цифрлық валютасын сынақтан өткізіп жатыр. Армения, Беларусь және Қырғызстанда бұл мәселе әлі талқылану үстінде.
Цифрлық рубль – бұл Орталық банк платформасындағы электрондық әмиянда сақталған цифрлық код. Ол төлемдер мен аударымдарды жүзеге асыру құралы ретінде құрылады (оны жинақтау немесе кредиттеу құралы ретінде пайдалануға болмайды).
Цифрлық рубль қолма-қол және қолма-қол емес ақшадан басқа ресейлік ақшаның үшінші түріне айналады. Оны шығарумен Орталық банк айналысады. Цифрлық рубльдегі шот жеке коммерциялық банктерде емес, Ресей Федерациясының Орталық банкінің серверлерінде сақталады.
Цифрлық рубльдің қолма-қол емес ақшадан рубльден айырмашылығы – олар банктік шоттарда емес, Ресей Федерациясының Орталық банкі әзірлеген платформадағы цифрлық әмияндарда сақталады. Сонымен қатар банктердің мобильді қосымшалары арқылы да оларды төлем ретінде қолдануға болады.
Цифрлық рубльмен операцияларды Интернетке қосылусыз жүзеге асыруға болады деп күтіліп отыр.
Цифрлық рубль 2030 жылға қарай тұтынушылық айналымға енеді деп болжануда.