Соғыс пен апат: жойылу қаупі төнген ЮНЕСКО мұралары

Әлемде соғыс, қарулы қақтығыс пен табиғат апаты болып жатыр. Мұндай уақытта елдердің мәдени мұра нысандарына жойылып кету қаупі төнеді. Бұл нысандардың тарихи маңызы мен кәделік мәні өте жоғары болады.

ЮНЕСКО мұндай нысандарға ерекше назар аударуды және оларды сақтап қалу үшін шұғыл шара қабылдауды қажет ететін тізім әзірледі.

Суреттер топтамасынан көріңіз!

1 / 18

Венадағы ратуша. 2017 жылы Венаның тарихи орталығы ЮННЕСКО-ның "дабыл тізіміне" енді: биік құрылыс нысандары оның келбетін бұзып тұр

CC BY-SA 4.0 / Thomas Ledl / Wien Rathaus hochauflösend (cropped photo)

2 / 18

Будданың Бамиан мүсінінің тәлібтер* қиратқанға дейінгі және кейінгі көрінісі. Будданың қос (55 және 37 метр) алып мүсіні Бамиан алқабындағы будда монастырьлері кешенінің құрамына кірген. Ол біздің заманымыздағы VI ғасырға жатады

CC BY-SA 3.0 / UNESCO/A Lezine/Carl Montgomery / he taller Buddha of Bamiyan before (left picture) and after destruction (right).

3 / 18

Йемендегі Сана қаласының тарихи орталығы. Бұл тарихи нысанға төнген қауіп Йемендегі қарулы қақтығысқа байланысты

CC BY-SA 2.0 / Ferdinand Reus / Sana'a

4 / 18

Гадамес – Ливияның солтүстік-батысынддағы оазис. 2016 жылдан бастап елдегі барлық нысандар Дүниежүзілік мұра тізіміне енді. Себебі 2011 жылдан бері Ливияда азаматтық соғыс жүріп жатыр

5 / 18

Дженне мешіті. Бұл мешіт Малидегі Дженне жамағатының орталығы олуымен қатар, ол Африкадағы ең танымал сәулетті орынның бірі саналады. Бұл мешіт те "дабыл тізіміне" енген

CC BY-SA 3.0 / Andy Gilham / Great Mosque of Djenné

6 / 18

Уганданың Касуби қаласында Буганда корольдері жерленген мазар, 2010 жылғы өрт зиратты қауіп төнген Дүниежүзілік мұра нысандары тізіміне енгізуге себеп болды

CC BY-SA 2.0 / Not not phil / The Kasubi Tombs in Kampala, Uganda.

7 / 18

Косоводағы Грачаница монастырі. Өңірдегі азаматтық соғысқа байланысты сербтердің киелі орындары албан бүлікшілерінің қолайлы нысанасына айналды

CC BY-SA 3.0 / Sasa Micic / Манастир Грачаница

8 / 18

Босра – Сирияның оңтүстігіндегі тарихи қала. Ол азаматтық соғыс салдарынан жоғарыда аталған тізімге енгізілген

CC BY 2.0 / seier+seier / Second century AD roman theatre in Bosra

9 / 18

Маалидегі Тимбукту тарихи қаласы. Осы аудандағы қарулы қақтығыс бұл нысанға ерекше көңіл аударуға мәжбүрлеп отыр

CC BY-SA 3.0 / Lazare Eloundou Assomo / Timbuktu (Mali)

10 / 18

Күрделі саяси және әлеуметтік ахуалға байланысты 2017 жылы Хеврон көне қаласы "дабыл тізіміне" енді

CC BY 3.0 / Sete Ruiz / Al Khalil Hebron

11 / 18

Ливияның Тадрарт-Акакус тауында тасқа қашалып жазылған көне жазба. Қарулы топтар осы нысандарға жақын немесе соның аумағында жайғасқан. Олар көне жазуларды бүлдірмей сақтап қалуға қауіп төндіріп тұр

CC BY-SA 2.5 / Luca Galuzzi / Rock paintings in Tadrart Acacus region of Libya dated from 12,000 BC to 100 AD. There are paintings and carvings of animals such as giraffes and elephants reflecting the dramatic climatic changes in the area

12 / 18

Ирактағы соғыс іс-қимылы салдарына Ашшур қаласы да аталған тізімге енді

13 / 18

Йемендегі қарулы қақтығыс 2015 жылы Шибам ескі бекініс қаласын да тізімге енгізуге алып келді

CC BY-SA 3.0 / Jialiang Gao / Buildings inside the high-rise town of Shibam, Wadi Hadhramaut (or Hadhramout, Hadramawt) Yemen, with traditional windows and doors.

14 / 18

Ирактағы қиратылған Хатра көне қаласы. Хатра қирандылары 2015 жылы наурызда ДАИШ содырларының шабуылынан күл-талқан болды

15 / 18

Ақсақ-Темірге арналған ескерткіш орнатылған Шахрисабз (Өзбекстан) қаласындағы Ақ-Сарай нысаны. Бүгінде сәулетті құрылыстан тек екі пилон ғана қалған

16 / 18

Ауғанстандағы Гор провинциясын су басуына байланысты 800 жылдық көне мұнара да қирау алдында тұр

17 / 18

Сирияның Хомс провинциясындағы Көне Пальмира тарихи-архитектуралық кешені

18 / 18

Самаррадағы шиыршықты мұнара, Ирак. Самарра Бағдадтан солтүстікке қарай 125 километр жерде, Салах ад-Дин провинциясында Тигр өзенінің шығыс жағалауында орналасқан. ЮНЕСКО Самарра қаласын қауіп төнген дүниежүзілік мұралар тізіміне енгізді

CC BY 2.0 / Jim Gordon / The spiral minaret in Samarra

Соғыс пен апат: жойылу қаупі төнген ЮНЕСКО мұралары – фото