НҰР-СҰЛТАН, 1 мамыр — Sputnik. Әлемде құм таусылып жатыр. Бұл туралы БҰҰ қоршаған орта туралы бағдарламасы – ЮНЕП ғалымдары хабарлады.
Ғалымдар жариялаған есепте жаһандық урбанизация мен халық санының өсуіне байланысты әлемде құмға деген сұраныс күрт өскені атап көрсетілген. Яғни құмды ғимараттар құрылысында жиі қолдана бастаған. Өйткені ол бетон мен әйнектің құрамына кіреді.
Зерттеуге сәйкес, адамзат бір жылда пайдаланатын құмды Жерді айнала қоршап тұрған биіктігі және ені 88 фут болатын қабырға тұрғызуға жұмсауға болады. Ал адамдар құмды табиғи түзілу процесінен әлдеқайда жылдам тұтынып жатыр.
Қазір әлемде құмды пайдалану процесі реттелмейді. Бірақ құм ғаламшардағы судан кейінгі жоғары сұранысқа ие ресурстың бірі болып отыр.
"Біздегі құм қоры шексіз емес. Сондықтан біз оны ақылмен пайдалану керекпіз", - деді есеп авторларының бірі Паскаль Педуцци.
Құм түрлі өсімдік пен жануарлар тіршілігі үшін де аса қажет. Сондықтан бұл құмды бей-берекет қолдану биотүрліліктің жоғалуына да алып келеді дегенді білдіреді.
"Егер біз әлемдегі жиі өндірілетін қатты материалды қалай басқаруды түсіне алсақ, дағдарыстың алдын алып, тұйық цикл экономикасына көше аламыз", - деді Педуцци.
ЮНЕП құмға балама материалдарды қолдануды ынталандыруды, сондай-ақ құмды жаһандық пайдалануды бақылайдың орган немесе мекеме құруды ұсынды.