Дерекқор

Бүгін әлемде және Қазақстанда қандай мереке: 12 қыркүйек

Бұл – Григориан күнтізбесінде 255-ші күн. Жылдың соңына дейін 110 күн бар
Sputnik

12 қыркүйекте не болғанын білесіз бе?

Бұл күннің несімен есте қалғанын Sputnik дерекқорынан оқыңыз.

12 қыркүйекте әлемде қандай қызықты оқиға болды: 

Әлем елдерінде ерекше мейрамдар көп. Мысалы, бүгін, 12 қыркүйек – Халықаралық баланы құндақтау (sling) күні.  Sling – арнайы шарфтың көмегімен баланы алып жүру тәсілі, бала анасының қасында жүреді, бірақ анасының екі қолы бос болады. Арба алуға мүмкіндік болмаған жағдайда белсенді ата-аналар үшін өте ыңғайлы. "Babywaring" халықаралық ұйымы 2008 жылы алғаш рет мерекені өткізу бастамасын көтерді. Бұл күні шеберлік дәрістері өткізіліп, бала күтіміндегі жаңалықтар айтылады. 

Жыл сайын 12 қыркүйекте Біріккен Ұлттар Ұйымының Юг-Юг ынтымақтастығы күні – БҰҰ-ның халықаралық күндерінің бірі аталып өтеді. 1978 жылы осы күні Аргентина астанасы Буэнос-Айрес қаласында 138 елден келген делегациялар Дамушы елдер арасындағы техникалық ынтымақтастықты дамыту және жүзеге асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын қабылдады. "Юг-Юг ынтымақтастығы" термині Африка, Латын Америкасы және Азия елдері арасында білім, технологиялар және ресурстар алмасу дегенді білдіреді. 

Қазақстанда Қазақ киносының күні аталып өтеді. "Амангелді" алғашқы қазақ фильмі саналады. Ұлы батыр Амангелді Иманов туралы фильм "Ленфильм" студиясында түсірілді. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде қазақ киносы одан әрі дамыды. "Ленфильм" және "Мосфильм" киностудиясы Алматыда жұмыс істей бастады. 1941 жылы картина түсірумен көркем және деректі фильмдер студиясы айналысты. Кейінірек ол "Қазақфильм" деп өзгертілді. Қазақстандық кинематографистер одағының басшысы Бауыржан Нөгербеков 2005 жылы 12 қыркүйекті "Қазақ киносы күні" деп атауды ұсынды. 

12 қыркүйекте әлемде болған тарихи оқиғалар:

1485 жылы Тверь княздігі Мәскеу мемлекетінің құрамына кірді;

1858 жылы Жаңа Шотландияда (Канада) алтын табылды;

1959 жылы "Луна-2" кеңестік автоматтық планетааралық станциясы іске қосылды;

1699 жылы алғаш рет орыс әскери кемесі Қара теңіз арқылы Константинополге барды. 

12 қыркүйекте Қазақстанда болған тарихи оқиғалар: 

1931 жылы Павлодар облысының ең көне басылымдарының бірі – "Трибуна" газеті шығарылды; 

1941 жылы Қазақ КСР Халық комиссарлары Кеңесінің шешімімен Алматы киностудиясы (көркем фильмдер) ұйымдастырылды. Кейінірек, 1960 жылы оның атауы "Қазақфильм" киностудиясы болып өзгертілді;

1998 жылы Алматыда көрнекті ақын, ғалым және қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсыновтың ескерткіш бюсті ашылды; 

2009 жылы Алматыда "Асыл Алма" атты сыйлықтың таныстырылымы болды.

12 қыркүйекте дүниеге келген танымал тұлғалар:  

— 1921 жылы поляк жазушысы, сатирик, философ және фантаст, "Жұлдыздардан оралу", "Жердегі бейбітшілік" шығармаларының авторы Станислав Лем дүниеге келді;

— 1933 жылы кеңестік театр және кино актрисасы Татьяна Доронина дүниеге келді. ("Әпке", "Өгей шеше"фильмдері);

— 1949 жылы кеңестік мәнерлеп сырғанаушы, үш дүркін олимпиада чемпионы және он дүркін әлем чемпионы Ирина Роднина дүниеге келді.  

12 қыркүйекте Қазақстанда кім дүниеге келді:

— 1909 жылы Қазақстандағы бірінші сәулетші, Қазақстанның еңбек сіңірген құрылысшысы Төлеу Бәсенов дүниеге келді;

— 1948 жылы Қазақстан инновациялық университетінің вице-президенті Ләйла Маусымбаева дүниеге келді;

— 1948 жылы биші, Қазақстанның халық әртісі  Гүлжан Талпақова дүниеге келді;

— 1955 жылы қазақ жазушысы, журналист Бейсебай Кірісбаев дүниеге келді;

— 1956 жылы Қазақстан Республикасы парламенті сенаты төрағасының орынбасары Бектас Бекназаров дүниеге келді. 

Ай күнтізбесі 

Ай Таразы белгісінде орналасады. Жаңа байланыстар орнатуға қолайлы күн, кез келген мәміле бүгін табысты әрі оңай жасалады. Отбасыңыз бен достарыңызға уақыт бөліңіз.